DEWIRANÊ MODERNAN Ê EDEBİYATÊ ZAZAKİ SER YO ONAYİŞO CEMATKİ

Authors : İbrahim DAĞILMA

Pages : 81-110

View : 10 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Benateyê tarix u dewıranê edebiyati dı her tım yo mınasebet esto. Dewıri edebiyati qasê weziyetê cemat, hediseyi tarixi, iklime mıntıqa u şiyayişê edediyati belu beni. Tarixê edebiyat, yo disiplino ilmi yo. Ino disiplin her het ra xetanê yo dewırê edebiyati belu keno, sınorê ey onceno. Yo edebiyat seni yo şekil destpê keno u dıma seni yo şekil geno ey ra behs keno. Tarixê edebiyati, edebiyati yo raşiyayişi ra xelısneno. Eser, name, cereyan u qefleyi edebiyi ya bı yo tarixo belu ya zi dewıro belu yo duzen geni; beni mehsuli yo avayiya cemat. Qey her dewıri tıkê usul, norm u şekıli esti. Ini çiyi xetanê esılan ê o dewıri belu keni. Etudkerdış, belubiyayiş u tespitkerdışê dewıran ê edebiyan dı ıni hiri çiyi muhim i: Tespitkerdışê sınoranê wextiyan ê o dewıri u hişa ey i, wareyê edebiyati dı biyayişê u caguretışê ıni dewıran dı zanayişê hemı tesiran u dımakotışê vılabiyayişê ıni dewıran. Goreyê ıni melımatan edebiyato modern ê Zazaki dı dewıran beluyan u tesirdaran ra behs zor o. Teyna qasê hediseyan cematkiyan, tesirê qanun u hukumatan u hişa zıwani qey dewıran zereyê ixtimalan dı tıkê çiyi bela biyi vatış u nuştış. Ina meqala zi seba edebiyato modern ê Zazaki belukerdışê dewıran yo gam u vate ya.
Keywords : Zazaki, edebiyat, modern, zıwan, dewır