Ketina Dengan di “Berxvan”a Ûsivê Beko de

Authors : Halil AKGÜL

Pages : 40-51

Doi:10.56491/buydd.1265990

View : 78 | Download : 47

Publication Date : 2023-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma ses düşmesi konusu üzerine çalışmaktadır. Ses olaylarından “ses düşmesi” dillerde ağızların orijinal bir özelliğidir. Biyolojik farklılıklar, coğrafya ve komşu diller ağızları etkilerler ve ağızlar da doğal olarak sadelik ve akıclılık peşindedirler. Bu nedenle konuşmada bazı sesler teleffuz edilmezler. Ses düşmesi doğrudan sözcüğün içinde de gerçekleşebilir ya da çekim veya türetim sonucunda da meydana gelebilir. Ses olaylarını belirlemek ve sınıflandırmak o dili tanımak, standartlaştırmak ve geliştirmek için bize fırsat sağlar. Bu tanımlama ve tasnifler dilin gramer kurallarını belirlemek ve oluşturmak için önemlidir. Bu çalışmada Kafkasya Ağzı/Ermenistan Kurmanccası üzerine çalıştık. Ûsivê Beko’nın “Berxvan” adlı eserindeki hikayeleri çalışmamız için materyal olarak belirledik. Materyaldeki ünlü düşmesi ve ünsüz düşmelerini tespit edip onları örnekleriyle açıkladık. Ses düşmesi en fazla ünlü çarpışması insert ignore into journalissuearticles values(krm. pevçûna dengdêran, ing. hiatus); nedeniyle meydana gelmiştir. Fiil çekimlerinde ortaç sesi insert ignore into journalissuearticles values(/i/, /î/);, çoğul yapma eklerinin sonunda /n/ sesi ve kaynaştırma sesi /y/ en yaygın görülen ses düşmesi örnekleridir.
Keywords : Ses Olayları, Ses Düşmesi, Kafkasya Ağzı, Ûsivê Beko