AN EVALUATION ON MONEY OPERATIONS METHODS OF CASH WAQFS

Authors : Aydın KUDAT

Pages : 257-271

Doi:10.31679/adamakademi.354000

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Genel manada ilmiye diniye ve içtimaiye diye tabir edilen kamusal alanlarda, medrese, imarethane,  han, cami, şifahane ve imaret gibi akarat vakıflar vardır. Kurumsal ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla  toplumumun istifadelerine direk olarak sunulan bu akarat vakıflar gayri menkullerden müteşekkildir.  Bunların yanı başında hem bu mekânların iaşe ve idamesini sağlamak hem de toplumun ilmî,  dinî, sosyal ve ekonomik gibi birden fazla açıdan ihtiyaçlarını karşılamak üzere nukûd vakıflarının  doğmasına vesile olan vakıf kısımları da vardır. Akarat dışındaki vakıflar, genelde ikinci maksada  matuf olarak kurulanlardır. Birden fazla cihetten daha yaygın bir işleve sahip olan para vakıfları bi’ttab’  (dolaylı olarak) sunulan vakıfların ekseriyetini teşkil etmektedir. Bu tür vakıflar, toplumun içtimai  durumuna göre asgari ihtiyaçlarını karşılamada buna bağlı olarak mal ve hizmetlerin üretiminde daha  aktiftir. İslam medeniyetine ait infak ameliyesinin bir kısmını teşkil eden ve mali ibadet hüviyetli olan  vakıf organizasyonlarının nev’-i şahsına münhasır teşekkül ve işleyiş biçimi vardır. Bununla beraber,  fıkhın tedvin döneminden itibaren tarihi süreç içerisinde bu organizasyon etrafında zengin bir teorik  ve pratik külliyat oluşmuştur. Bunun iki önemli özelliği tebarüz etmiştir. Kâr amacı taşımaması diğer  bir ifadeyle sahibine maddi kazanç sağlamaması ve toplumun sosyal ihtiyaçlarını karşılama amacının  olmasıdır. Özellikle para vakıflarının yaygınlık kazanmasıyla bu amacı gerçekleştirmek üzere iktisadî  hayatta önemli bir alan işğal edebilmiştir. Bu zengin kültür mirastan hareketle nukûd vakıflarında  diğer iktisadi organizasyonlara benzer işletme yöntemleri olabilmektedir. Biz bu makalemizde para  vakıflarının işletme yöntemlerini ele almaya çalışacağız.
Keywords : Para Vakıfları, Şirket, Para İşletme Yöntemleri ve Modelleri