Tolstoy Vakfı ve Türkiye’deki Faaliyetleri

Authors : Sinan KIYANÇ

Pages : 333-356

Doi:10.31679/adamakademi.640337

View : 22 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Tolstoy Vakfı ve Türkiye’deki faaliyetleri ele alınmaktadır. Vakıf yürüttüğü faaliyetler nedeniyle Soğuk Savaş’ın hemen başında ABD ile SSCB ilişkilerinin kırılmasında rol oynamıştır. Soğuk Savaş sürecinde etkin rol üstlenen vakıf, sivil toplum kuruluşlarının güvenlik merkezli süreçte nasıl etkin rol üstlendiğini göstermektedir. Ünlü yazar Lev N. Tolstoy’un kızı Aleksandra Tolstoy tarafından kurulan Tolstoy Vakfı, kuruluşundan itibaren dünyanın birçok yerinde yardım faaliyetleri yürütmüştür. Kuruluş amacı Rus mültecilere yardım etmek olan vakıf, İkinci Dünya Savaşı’ndan itibaren dünyanın birçok yerinde savaştan etkilenmiş insanlara yardım sağlamıştır. Bu mültecilerin bir kısmının ABD’ye gitmesini sağlamıştır. Soğuk Savaş yıllarında Avrupa’da, Asya’da ve Güney Amerika’da yürüttüğü faaliyetler ile dikkat çeken vakfın bu süreçte en büyük destekçisi ABD hükümeti olmuştur. Bu destek ile Soğuk Savaş yıllarında ABD’nin SSCB karşısında yürüttüğü mücadelenin bir parçası haline gelmiştir. Türkiye’de uzun yıllardır yaşamlarını sürdüren Malakanlar ve Don Kazakları evlenememelerinden ötürü göç etmeye karar vermişlerdi. Bu karar sonrasında Tolstoy Vakfı yetkilileri Türkiye’ye gelerek bu toplulukları başta ABD olmak üzere Batı Bloku ülkelerine gitmeleri için ikna etmeye çalışmıştır. Bir taraftan da SSCB yetkilileri toplulukların anavatanlarına dönmeleri için sürdürdükleri faaliyetler nedeniyle Tolstoy Vakfı ile karşı karşıya gelmişlerdir. Bu süreçte Türkiye toprakları Soğuk Savaş’ın gölgesinde bir çekişmeye sahne olmuştur. Tolstoy Vakfı’nın çalışmaları sonrasında toplulukların bir kısmı ABD’ye gitmiştir. Vakfı bu faaliyetlerinde ABD resmi kurumlarıyla ortak hareket etmiştir.
Keywords : Tolstoy Vakfı, ABD, Türkiye, SSCB, Malakanlar, Don Kazakları