Kompulsif Satın Alma Ve Alışveriş Sonrası Pişmanlık İlişkisi: Bipolar Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Bir Araştırma

Authors : Ibrahim Doğan Arslan, Fatma Demirci Orel

Pages : 120-132

View : 84 | Download : 130

Publication Date : 2024-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Nedeni açıklanamayan, sürekli tekrarlayan takıntılı alışveriş kompulsif satın alma olgusunu ortaya çıkarmıştır. Kompulsif satın alma kontrolsüz, engellenemez bir alışveriş dürtüsüdür. Bipolar bozukluğu olan bireylerin de aynı zamanda kompulsif alıcılar olduğu ve daha çok dürtüsel olarak alışveriş yaptıkları bilinmektedir. Bu kişiler, depresif dönemlerinde aşırı alışveriş yapmakta ve böylelikle kendilerini daha iyi hissetmektedirler. Bipolar bozukluğu olan bireyler üzerinde gerçekleştirilen bu çalışmada, kompulsif satın alma davranışını tetikleyen dışsal faktörlerden kredi kartının kontrolsüz kullanımı ve reklamların kompulsif satın alma davranışı üzerindeki etkisi ile davranışın da satın alma sonrası pişmanlık üzerindeki etkisinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu çalışmada Adana ilinde bir hastanenin, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğinde takip edilen Bipolar Bozukluk tanılı hastalar arasından çalışma için gönüllü olan 160 hastaya yüz yüze anket çalışması uygulanmıştır. Verilerin analizinde çoklu regresyon ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre; dışsal tetikleyicilerin kompulsif satın alma davranışı üzerinde, davranışın da alışveriş sonrası duygusal durum ile ilişkili olduğu ortaya konmuştur. Bipolar bozukluk tanısı olan kişilerin kompulsif tüketim yaptıkları, bu tüketimin özellikle rasyonel olmayan kredi kartı kullanımından ve reklamlardan etkilendiği belirlenmiştir. Ayrıca kompulsif tüketim yapan bipolar bireylerin yaptıkları alışverişten üzüntü ve pişmanlık duydukları da gözlenmiştir
Keywords : Kompulsif Satın Alma, Bipolar Bozukluk, Kontrolsüz Kredi Kartı Kullanımı, Reklamlar, Satın Alma Sonrası Pişmanlık