Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran erişkin hastaların kardiyovasküler risklere öneri, eğitim/danışmanlık alma durumları ve önerilere uyumlarının değerlendirilmesi: Çok merkezli kesitsel bir çalışma"

Authors : Arzu AYRALER, Hülya AKAN, Osman HAYRAN

Pages : 304-312

Doi:10.16899/gopctd.468791

View : 24 | Download : 11

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç : Kardiyovasküler sistem hastalıkları, (CVD), özellikle koroner kalp hastalığı tüm dünyada başta gelen ölüm nedenleri arasında yer almaktadır. (1) Koroner kalp hastalığının ve diğer kardiyovasküler hastalıkların gerek sıklığında gerekse ölüm oranlarında azalma sağlanabilmesi için öncelikle kardiyovasküler risk faktörlerinin kontrol altına alınması gerekmektedir. Bu çalışmada, hastaların yaşam tarzları ile ilgili durumları hakkında öneri ve ek olarak eğitim/danışmanlık alıp almadıklarını ve aldıkları önerilere uyup uymadıklarını, değerlendirmeyi amaçladık. Yöntem: Bu kesitsel çalışma, 01 Nisan 2013 ile 15 Mayıs 2013 tarihleri ​​arasında İstanbul'da rastgele seçilmiş ve çalışmaya katılmayı onaylamış beş farklı aile sağlığı merkezine başvuran 18 yaşından büyük yetişkin hastalar arasında gerçekleştirilmiştir. Anket daha önce araştırmacılar tarafından yürütülmüş ve yayınlanmış olan bir çalışmada kullanılan anketin birinci basamak sağlık hizmetlerine göre modifiye edilmesi ile oluşturulmuştur . Çalışmaya dahil edilen tüm hastalar, sosyo-demografik değişkenler, önceki eğitim veya öğütme, sigarayı bırakma, sağlıklı beslenme, hipertansif, diyabetik veya kolesterol düşürücü diyetle ilgili danışmanlık ve bu tavsiyelere uyumdan oluşan yüz yüze anket uygulamışlardır. Hasta muayenesi sırasında kilo ve boy aile hekimleri tarafından ölçülmüştür. Bulgular: Toplam 948 hasta, 672 kadın (% 70.9) ve 276 erkek (% 29.1) çalışmaya alındı. Ortalama yaş 42.64 ± 14.35 idi. Tüm katılımcılar arasında herhangi bir öneri alanlar 644 kişi (%67.9), Herhangi bir danışmanlık/eğitim alanlar 367 kişi (%38.7) idi. Çalışmaya katılanların KVS risk faktörlerine karşı öneri, eğitim/danışmanlık alma durumları ve bu öneriler uyup uymadıkları hakkında açık uçlu sorular sorulmuştur. Sonuç : Aile Sağlığı Merkezine başvuran kişiler kardiyovasküler risk faktörlerine karşı yetersiz olmakla birlikte belli bir oranda öneri almaktadır ama bu önerilere uyum oranları oldukça düşüktür. Öneri ile beraber eğitim/danışmanlık alanların oranları daha düşük olmakla beraber sadece öneri alanlara göre uyum oranları anlamlı derecede yüksektir. Hasta uyumunun neden düşük olduğuna ve uyum oranlarını artırmaya yönelik daha ileri analitik ve niteliksel çalışmalar çoklu karmaşık süreçlerin yönetiminde günümüzün başat paradigmalarından biri olan hastanın hedeflerinin merkeze konmasına yönelik önemli veriler sağlayacaktır. 
Keywords : Kardiyovasküler hastalıklar, kardiyovasküler risk faktörleri, yaşam stili değişiklikleri