Tedarik Zinciri Risk Yönetiminde Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Süreç Bazlı Hata Türleri Analizi

Authors : Pelin POYRAZ, Fuat ŞİMŞİR

Pages : 86-104

Doi:10.28979/jarnas.937779

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2022-03-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde; doğal afetlerin artması, teknolojinin hızla gelişmesi, ürün ömrünün kısalması, maliyetlerin artması, politik sebepler, arz ve talepteki belirsizlikler sonucu giderek artan tedarik zinciri riskleri ile karşılaşılmaktadır. İşletmeler rekabet avantajı sağlayabilmek, müşteri beklentilerini karşılayabilmek, sektörde pazar paylarını artırabilmek ve sürdürülebilirliklerini koruyabilmek için tedarik zinciri risklerini sistemli bir şekilde yönetmek durumundadırlar. Çalışmada, iklimlendirme ve ısıtma sektöründeki bir firmanın talep planlama sürecinde oluşan hatalar analiz edilmiştir. Bu çalışmada amaçlanan; Süreç HTEA (Hata Türü ve Etkileri Analizi) yönteminin zayıf yönleri sebebiyle, risk analizine Bulanık SWARA-Bulanık COPRAS tabanlı süreç aşamalı yeni bir yaklaşım getirmektir. Süreç HTEA yönteminin, alanında uzman karar vericilerin bilgi ve tecrübelerini değerlendirmelerde göz önüne alamaması şeklindeki zayıflıklarını iyileştirmek hedeflenmiştir. Bu amaçla, risk analizi için Bulanık SWARA-COPRAS tabanlı süreç aşamalı ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) modeli önerilmiştir. Kriterlerin önem ağırlıklarını belirleyebilmek için Bulanık SWARA yöntemi, hataları sıralayabilmek için Bulanık COPRAS yöntemi kullanılmıştır. Bu yönteme göre, en önemli hataların; “HT-1: Talep rakamlarının eksik veya yanlış olması sonucu eksik üretimin S&OP (Satış ve Operasyon Planlama) toplantısında farkedilmesi” ve “HT5:Talep rakamları belirlenirken master datanın eksik tanımlanması sonucu eksik üretimin S&OP toplantısında fark edilmesi” olduğu tespit edilmiştir. İlerleyen çalışmalarda, risk analizlerinin etkinlikleri benzer yaklaşımlarla değerlendirilebileceği ve karar destek sistemlerine entegre edilerek mevcut veya gelecek senaryoların analizinde kullanılabileceği öngörülmektedir.
Keywords : Risk analizi, hata türü ve etkileri analizi, çok kriterli karar verme, bulanık SWARA, bulanık COPRAS