Bilgi Bilimi Eğitiminde Yeni Eğilimler ve Türkiye’de Eğitim Veren Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümleri Müfredatlarının IFLA Temel Bilgi Alanlarına Göre Analizi

Authors : Coşkun Polat, Özden Faydalıgül

Pages : 689-727

Doi:10.54558/jiss.1527552

View : 83 | Download : 61

Publication Date : 2024-11-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmayla, çeşitlenen ve yön değiştiren kütüphane ve bilgi bilimi eğitimindeki güncel eğilimleri belirlemek, Türkiye’de bu alanda eğitim veren Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerinin müfredatlarını IFLA tarafından oluşturulan Temel Bilgi Alanları kapsamında değerlendirmek, bölümlerin müfredatlarını benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada yöntem olarak içerik analizi kullanılmıştır. Öncelikle ilgili literatür, iSchools ortak müfredatına dâhil olan konular ve IFLA Profesyonel Kütüphane ve Bilgi Bilimi Eğitim Programları Rehberi incelenerek bu alandaki eğitimde yeni yönelimler saptanmaya çalışılmıştır. Türkiye’de aktif eğitim veren on dört bilgi ve belge bölümünün lisans müfredatlarının, IFLA tarafından hazırlanan bu rehberin önerdiği müfredata göre içerik analizi ve karşılaştırması yapılmıştır. Bunun için her bir bölüm için ayrı bir MS Excel programında oluşturulan veri setlerinde zorunlu ve seçmeli dersler için ayrı alanlar tanımlanmıştır. Dersler rehberde belirtilen üç temel alan gereksinimine göre gruplandırılmıştır. Gruplandırılan derslerin AKTS açıklamasına göre Temel Bilgi Alanı kodlaması yapılmıştır. Kodlama sonrası her bir bölümün kendi içinde ve bölümler arası karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Tüm hesaplamalar ile tablolara yönelik işlemler yine Excel programı üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Analiz sonucunda her bir bölümün ağırlıklı temel alanı ve derslerin Temel Bilgi Alanları dağılımları ortaya çıkmıştır. Bölümlerin müfredatlarında sırasıyla Teknik ve Yönetim, Kullanıcı Hizmetleri ve LIS Temelleri temel alanlarına yönelik derslere yer verdiği anlaşılmıştır. Sonuç: Çalışmada, literatür incelemesi kapsamında belirlenen Kütüphane ve Bilgi Bilim alanında yeni eğilimlere göre bölümlerin müfredatlarını yapılandırmaları gerektiği tespit edilmiştir. Türkiye’de eğitim veren Bilgi ve Belge Yönetimi bölümlerinin müfredatlarında Temel Bilgi Alanları arasında dağılım açısından dengesizlik vardır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre Temel Bilgi Alanlarını kapsayan derslerin dengeli olduğu ortak bir ders müfredatı ve Bilgi Okulları Örgütü konsorsiyumu önerilmiştir. Özgünlük: Bu çalışma Türkiye’de eğitim veren BBY bölümleri müfredatlarının IFLA’nın önerdiği Temel Bilgi Alanlarına göre içerik analizi yapan ilk çalışma olması ve Temel Bilgi Alanlarına uygun güncel bir ders müfredatı önerisi sunması bakımından diğer çalışmalardan ayrılmaktadır .
Keywords : IFLA Temel Bilgi Alanları, iSchools, Bilgi ve belge yönetimi müfredatı, Bilgi ve belge yönetimi eğitimi, Kütüphane ve bilgi biliminde yeni eğilimler