- Çeşm-i Cihan: Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi E-Dergisi
- Volume:5 Issue:1
- Türkiye Selçuklularının Çöküşünde Sebep Sonuç İlişkisi Yassıçemen’den Kösedağ’a
Türkiye Selçuklularının Çöküşünde Sebep Sonuç İlişkisi Yassıçemen’den Kösedağ’a
Authors : Süleyman ÖZBEK
Pages : 2-17
Doi:10.30804/cesmicihan.434292
View : 16 | Download : 10
Publication Date : 2018-07-02
Article Type : Other Papers
Abstract :Tarihçiler Kösedağı Savaşı’nın sebepleri arasında genel olarak sadece Gıyaseddin Keyhusrev’in kötü idaresi ve Babiler isyanı üzerinde dururlar. Oysa ki 1230 Yassı Çemen savaşı ve sonrasında yaşananlar, Kösedağı hezimetinde ve dolayısıyla Anadolu ve Suriye üzerindeki Moğol istilasının gerçekleşmesinde domina taşı etkisi yapmıştır. Alaaddin Keykubad daha ilk yıllarından itibaren Moğol tehlikesinin büyüklüğünün farkında olarak bir dizi dahili ve harici tedbirler almaya başlamıştır. Öncelikle ülke dahilinde başta Konya, Kayseri, Sivas gibi şehirlerin surlarını güçlendirerek savunmaya hazır hale getirmiştir. Dış politikada ise daha akılcı bir siyaset takip ederek komşuları ile düşmanlıklara son vermiş, Harzemşahlar ve Eyyubiler ile de askeri bir ittifak kurarak Moğollara karşı güçlü bir savunma bloku oluşturmuştur. Ancak Selçuklu sultanının bu çabaları, müttefikleri nezdinde aynı karşılığı göremeyecektir. Celaleddin Harezmşah’ın sorumsuzca davranışları üzerine 1230 yılında Yassı Çemen savaşında Harzemşahlar devletini nihayete ermiştir. Moğollara karşı binbir güçlükle oluşturulan set yıkılmış ve Anadolu Irak ve Suriye’deki İslam toprakları Moğol saldırılarına açık bir hale gelmiştir. Bu çalışmada Kösedağı Savaşına giden süreçte devleti yıkıma götüren olaylar zincirinden sadece Yassı Çemen savaşının öncesi ve sonrasındaki olaylara ışık tutulmayamaya çalışılacaktır. Alaaddin Keykubad’ın Moğollara karşı bölgedeki Harzemşahlar ve Eyyubiler gibi siyasi teşekküller ile bir savunma bloku kurmaya çalışması ve büyük ölçüde sağlanan bu ittifakın yine kişisel hırslarına yenik düşen aynı hükümdarlar tarafından Yassı Çemen Savaşı ve sonrasında ortadan kaldırılması dönemin kaynaklarına dayalı olarak ele alınacaktır. Bu bağlamda Yassı Çemen savaşının, Kösedağ hezimetini hazırlayan sebepler arasında Babailer isyanından daha önemli olarak ilk sırada yer aldığı ortaya konulmaya çalışılacaktır.Keywords : Türkiye Selçukluları, Eyyubiler, Moğollar, Harzemşahlar, Yassı Çemen, Babailer, Kösedağı Savaşı