Peygamber ve Din Büyükleri Adıyla Fal Bakma Geleneği ve Bu Konuda Yazılmış Müellifi Bilinmeyen Bir Eser

Authors : Özer Şenödeyici, Muhammed Musab Tiryaki

Pages : 2-22

Doi:10.30804/cesmicihan.1553877

View : 111 | Download : 89

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanoğlunun gayba (bilinmeze) olan ilgisi, ona ulaşma arzusu neticesinde ortaya çıkan pek çok fal türü bulunmaktadır. Bilinmeze olan bu arzu/ilgi, genellikle herhangi bir inanışa dayandırılarak dinî argümanlarla desteklenmeye çalışılmıştır. Kur’an-ı Kerim’de Maide suresinin 90. ayetinde “şeytan işi bir pislik” diye tanımlanarak yasaklanmış olsa da bu işle meşgul olanlar ve bu işe meyledenler, kimi hadisleri kendilerine dayanak olacak şekilde yorumlayarak fal bakma işinden vazgeçmemişlerdir. Hatta gaybı ancak Allah’ın bileceğini ifade eden Kur’an-ı Kerim’i (en-Neml 65) bir fal malzemesi olarak kullanmaktan çekinmemişlerdir. Kur’an’ın yanı sıra peygamberlerin, Ehl-i Beyt mensuplarının, sahabelerin, din büyüklerinin isimleri de fal bakma malzemesi olarak kullanılmıştır. Daha çok peygamberler isimlerinden oluşan bir tablodan niyet edilerek bir ismin çekilmesi suretiyle bakılan bu tür falda; genellikle söz konusu ismin hayatı ve bilinen özellikleriyle, fal baktıran kişinin niyeti arasında bir ilişki kurulmuştur. Bu çalışmada, Erzurum İl Halk Kütüphanesi 25 HK 2138 numarada kayıtlı Mecmû’a-i Cifr ve Reml [6b-20b] adlı eser içerisinde yer alan, gelecekten haber verirken din büyüklerinin isimlerinden yararlanan bir fal metni neşredilecek ve bu metin falname literatürü içinde ait olduğu yere konumlandırılacaktır. Böylelikle insanların fala yükledikleri mana/değer bir kez daha gözler önüne serilmiş olacaktır.
Keywords : fal, cifr, peygamber falı, Kur’an falı, gizli ilimler