Çeviribilimde Ortak Zemin Arayışları: Disiplinin Gidişatına Özdüşünümsel Bir Bakış

Murat ERBEK

doi:10.37599/ceviri.519317

Çeviribilimde Ortak Zemin Arayışları: Disiplinin Gidişatına Özdüşünümsel Bir Bakış

Pages : 129-142

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2019-02-22

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmanın temel amacı, çeviribilimin 1972’den günümüze kadar geçirmiş olduğu gelişim süre- cine ilişkin özdüşünümsel bir bakış sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda, mevcut çalışma çeviribilimin “çeviri” olgusu etrafında kümelenen sorunsalları ele almayı hedefleyen bir akademik alan olarak özerkleşme yolunda hâlâ karşı karşıya olduğu zorlukları ortaya koymayı amaçlamaktadır. James Holmes çeviri odaklı araştırmaları ayrı bir bilim dalı olarak bütünleşme ve birleşmeye çağıralı nere- deyse bir yarım asır geçmiş olmasına rağmen çeviri odaklı araştırmalar alanı günümüzde hâlâ temel bilim-kuramsal sorunlarla mücadele etmektedir: Bu çalışma, çeviribilim alanında araştırma odağı (nesnesi) konusunda genel bir fikir birliği eksikliğinin yaşandığını göstermektedir; bunun sonucu olarak da çeviribilim hâlâ dilbilim, metindilbilim, edebiyatbilim, psikolinguistik, iletişimbilim, kültür araştırmaları ve sosyoloji gibi birçok bilim dalından terim, kavram ve kuram ödünç almaya devam etmektedir. Bu “dolaysız” disiplinlerarası etkileşim çeviribilim alanının translation studies , traductología ve traductologie gibi birçok araştırma geleneğine bölünüp parçalanmasına sebep olmaktadır. Çeviri- bilimcilerin alandaki birlikteliğin ve “ortak zemin”in kaybolmaya başladığıyla ilgili kaygılarına derleme kaynak ve antoloji yayınlarında da sıkça rastlanmaktadır. Fakat buna karşın günümüzde gelinen nokta, araştırmacıların çeviri olgusunu tüm unsurlarıyla açıklamaya hizmet edecek salt çeviribilimsel modeller oluşturmayı denemek yerine hâlâ diğer bilim dallarından model ve metodoloji ithal etmeye devam ettiklerini göstermektedir. Çeviribilimin yukarıda değinilen genel görünümü de göz önünde bulundu- rularak, bu çalışmada sistematik çeviri odaklı gözlem zemini oluşturma olanakları tartışılmaktadır. Nitekim sistematik çeviri odaklı gözlem zemininin tesis edilmesi, alanımızda yıllardır yaşanan bilim- kuramsal sorunların çözümüne katkıda bulunacaktır.
Keywords : çeviribilim, özdüşünüm, görgül bilim dalı, çeviri odaklı gözlem

ORIGINAL ARTICLE URL

VIEW PAPER (PDF)

Çeviribilimde Ortak Zemin Arayışları: Disiplinin Gidişatına Özdüşünümsel Bir Bakış

Authors : Murat ERBEK

Pages : 129-142

Doi:10.37599/ceviri.519317

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2019-02-22

Article Type : Review Paper