From Theory to Practice, From Theory to Analysis in Translation: An Analysis of the Novel Disgrace

Authors : Seyhan BOZKURT JOBANPUTRA

Pages : 60-77

Doi:10.37599/ceviri.1205069

View : 9 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, J. M. Coetzee’nin İlknur Özdemir tarafından Utanç başlığıyla Türkçeye çevrilen Disgrace romanının Jean Boase Beier’in Stylistic Approaches to Translation insert ignore into journalissuearticles values(2006); ve yeni baskısı Translation and Style insert ignore into journalissuearticles values(2019); kitaplarında sunduğu “çeviriye biçemsel yaklaşımlar” tartışması ışığında bir incelemesini sunacak. Yazıda, aynı zamanda çeviri kuramının, hem biçembilim hem de çeviribilimdeki bilişsel dönüşüm sayesinde, çevirideki deyiş kaydırmalarının J. M. Coetzee’nin Barbarları Beklerken romanının ilk Almanca çevirisini eleştirmek için kullandığı “ses”, “düşüncede ahenk”, “konuşmada ahenk” yitimi gibi günlük konuşma ifadeleriyle tartışılmasından çok öteye gittiğini göstermeyi amaçlanmaktadır. Boase-Beier, Fowler’ın “zihin biçemi” kavramından faydalanır ve çevirmeni metnin bir okuru olarak görür. Bu bağlamda çevirmen, “önceleme”lere dikkat kesilmelidir çünkü öncelemeler, çevirmenin, insanların dünyayı farklı şekillerde gördüklerini yansıtmasını mümkün kılar ve metafor, gösterim, belirsizlik, önceleme gibi biçemsel özelliklerde ifade bulur. Bu incelemede, Coetzee’nin Disgrace insert ignore into journalissuearticles values(1999); romanı ve 2005 yılında Can Yayınlar’ından çıkan ve İlknur Özdemir tarafından yapılan çevirisi Utanç ele alınacak, yazarın “disgrace” sözcüğünün yinelenmesi aracılığıyla yarattığı zihinsel biçemi ve Özdemir’in bunu koruma çabası betimlenecektir.
Keywords : çeviriye biçemsel yaklaşımlar, çeviri kuramı, edebiyat çevirisi