F. Schleiermacher’in Diyalektik Yaklaşımının Çeviri Yaklaşımına Etkisi

Authors : Ayla AKIN

Pages : 1-19

Doi:10.37599/ceviri.1205482

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Schleiermacher’in “Über die verschiedenen Methoden des Übersetzens” insert ignore into journalissuearticles values(1813); başlıklı makalesini kaleme almasının üzerinden 200 yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına rağmen çeviribilim alanında güncelliğini yitirmemiştir. Hemen her çeviri kuramcısı kuramsal ve yöntemsel görüşüne dayanak sağlamak amacıyla ya onaylayıcı ya da reddedici tavırla Schleiermacher’in çeviri yaklaşımına başvurmaktadır. Son birkaç yıla kadar birçok çalışmada Schleiermacher’in çeviri görüşleri diğer alanlara ait görüşlerinden soyutlanarak değerlendirilmekteydi. Oysa Schleiermacher’in yorumbilim, eleştiri, diyalektik ve çeviri yaklaşımları birbiriyle sıkı sıkıya ilişkilidir. Sıralanan bu alanlardan birine ait yazılarında bir diğer alana yönelik düşüncelerini tamamlayacak açıklamalarla karşılaşmak mümkündür. Örneğin yorumbilim görüşlerini dile getirdiği yazılarında arada kaybolacak kadar az da olsa çeviri düşünceleriyle de karşılaşılabilmektedir. Bu açıklamalar kendisinin çeviri makalesindeki görüşlerini tamamlayacak niteliktedir. Nitekim son çalışmalara bakıldığında Schleiermacher’in çeviri yaklaşımına dair daha bütüncül değerlendirmelerin yapılmaya çalışıldığı görülmektedir. Birçok çalışmada çeviri görüşleri kendisinin çevirmen kimliği ve özellikle yorumbilim yaklaşımıyla birlikte ele alınıp değerlendirilmektedir. Yorumbilimsel yaklaşımında olduğu gibi diyalektik yaklaşımında da çeviri görüşlerinin daha anlaşılır olmasını sağlayacak değerlendirmeler bulunmaktadır. Hatta Schleiermacher’in çeviri makalesinde ticari, sanatsal ve bilimsel metinler olarak ayırdığı çeviri metin türleri ve bunlara yüklediği değer ölçüsü, temelini kendisinin diyalektik yaklaşımında bulduğu söylenebilir. Bu çalışmada Schleiermacher’in “Über die verschiedenen Methoden des Übersetzens” adlı yazısında ele aldığı çeviri metin türleri ve dile getirdiği çeviri görüşleri yine kendisinin diyalektik düşünceleri bağlamında incelenmiş ve iki çalışma alanı arasındaki paralellikler gösterilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Çeviri Metin Türleri, Diyalektik, F Schleiermacher, Düşünce Türleri