Yunus Emre’nin Sordum Sarı Çiçeğe ilahisi örnekleminden Türk müziğinde değerler eğitimi

Authors : Şeymanur Altınsoy Yücel, Cemal Karabaşoğlu

Pages : 26-41

Doi:10.31811/ojomus.1572928

View : 46 | Download : 28

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede millî-manevi kültür mirasımız Yunus Emre’nin şiirlerinden biri olan Sordum Sarı Çiçeğe ilahisinin Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilkokullarda verilen değerler eğitimi derslerinde materyal olarak kullanılabilirliği incelenmiştir. Araştırmada bir sistemi veya müfredatı geliştirmeye, değiştirmeye veya daha işlevsel hâle getirmeye yönelik çalışma yöntemlerinden biri olan eylem araştırması kullanılmıştır. Yunus Emre; hayatı, inanç dünyası, insanlığa olan bakış açısı 1200’lü yıllardan günümüze kadar ulaşan nadir şahsiyetlerden biridir. Yunus Emre’nin büyük bir topluluğu aynı çatı altına toplayacak kadar kuvvetli fikirleri ve bunları aktarırken kullandığı etkili dil, çağlar aşan etkiyi oluşturmasının en önemli sebeplerinden biri olarak görülmüştür. Bununla birlikte kullandığı hece ve aruz vezni Öz Türkçenin aktarımında büyük rol oynamıştır. Günümüzde herkes tarafından kabul gören bu zengin miras, kimi zaman şiir formatıyla halkın dilinde kimi zaman musikide kullanılan bir eğitim metodu olan meşk usulüyle cami ve tekkelerde her geçen gün kendini aşarak toplumda kült hâline gelmiştir. Bu kolay akışın, çalışmanın hedefi olan musiki ile değerler eğitimi aktarımına da yararlı olacağı düşünülmektedir. Bu sebeple örnek olarak seçilen Palet Türk Müziği İlköğretim Okulu’nda okuyan 1,2,3 ve 4. sınıf kademesindeki 80 öğrenciye değerler eğitimi dersi esnasında Yunus Emre’ye ait Sordum Sarı Çiçeğe şiirinin segâh makamındaki ilahisi meşk edilmiştir. İlahide geçen değerler, açık uçlu sorular hâlinde öğrencilere yöneltilerek, anladıklarını resmetmeleri istenmiştir. Araştırma sürecinde elde edilen verilerde Yunus Emre’nin; sevgi, saygı, öz benlik, insan sevgisi, doğa sevgisi gibi soyut ve somut kavramlar hakkındaki evrensel fikirlerinin Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda müfredata alınan değerler eğitimi ders içerikleriyle örtüştüğü gözlemlenmiştir. Yunus Emre ilahilerinin değerler eğitiminde kullanılabilirliği üzerine yapılan bu araştırmanın öğrenciler üzerinde olumlu etkiler oluşturduğu görülmüştür. Ayrıca elde edilen verilerde bu yöntemin öğretim sürecine katkı sağladığına dair bulgulara rastlanmıştır.
Keywords : Türk din müziği, değerler, değerler eğitimi, Yunus Emre, sözlü aktarım