Joseph Haydn’ın Op.77, 1 numaralı yaylı çalgılar dörtlüsünün müzikal ve form açısından incelenmesi

Authors : Ayşe Turan

Pages : 155-173

Doi:10.31811/ojomus.1613694

View : 44 | Download : 31

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Joseph Haydn’ın hayatı, yaylı çalgılar dörtlüsü anlayışı ve Op. 77, 1 numaralı yaylı çalgılar dörtlüsünün armonik ve melodik unsurlarını, biçimsel yapısını ve Haydn’ın genel müzik yaklaşımını ortaya çıkartan önemli noktaları incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmayla ilgili kaynaklar literatür taraması yöntemiyle araştırılmış ve gerekli veriler elde edilmiştir. Eserin geleneksel dört bölümlü yapısı nitel araştırma yöntemlerinden “içerik analizi” yöntemiyle analiz edilerek, Haydn’ın şaşırtıcı modülasyon teknikleri, melodik yaratıcılığı ve kontrpuan ustalığı ortaya konulmuştur. Öncelikle, eserin armonik yapısı değerlendirilmiş, tonal geçişler ve modülasyonlar üzerinde durulmuştur. Sonrasında, melodik materyallerin işlenişi ve dönüşümleri incelenmiştir. Sonat formunun yenilikçi kullanımı, temaların işlenmesindeki zarafet ve eserin kendi içerisindeki tutarlılığı bu analizin odak noktasını oluşturmaktadır. Eserin detaylı bir şekilde incelenmesi, hem Haydn’ın sanatsal dehasını hem de dörtlü formunun tarihsel gelişimini anlamak için önemli bir bakış açısı sunmaktadır. Yapılan literatür taraması ve eserin görsel ve işitsel olarak incelenmesi sonucu Haydn’ın müzikal yaşamı ve gelişen yaratıcılığı ile tutarlı bir biçimde bulgulara ulaşılmasını sağlanmıştır. Eserin armonik analizinden elde edilen bulgular Haydn’ın ustalıkla modülasyon tekniklerini kullandığını ortaya koymaktadır. Özellikle birinci bölümdeki sonat formunun tonal geçişlerle zenginleştirildiği görülmektedir. Eserin bütününde tema çeşitliliğinden ziyade, temel bir temanın her enstrüman üzerine dağıtılarak çeşitlendirilip gelişmesi söz konusudur. Yapılan melodik analiz, temaların yaratıcı varyasyonlarla dinamik bir ifade kazandığını ve armonik ve melodik gelişimlerin eseri birbirinden çok farklı temalara ihtiyaç duymadan zenginleştirdiğini göstermektedir. Eserin form yapısında ise, geleneksel biçimlere sadık kalınırken, yapısal bütünlük sağlayan yenilikçi bağlantılar dikkat çekmektedir. Sonuç olarak, Op. 77, 1 numaralı dörtlüsü, Haydn’ın Klasik Dönem normlarını ileriye taşıdığını, kendisinden sonra gelen bestecilere esin kaynağı olduğunu ve yaylı çalgılar dörtlüsünün evrimine katkıda bulunduğunu göstermektedir.
Keywords : Klasik Batı müziği, Haydn, oda müziği, yaylı sazlar dörtlüsü, müzikal analiz