Resimli Çocuk Kitaplarında Çocuk Hakları

Authors : Pınar BAĞÇELİ KAHRAMAN, Tuğçe KARTAL, Süreyya YILDIZ

Pages : 138-163

Doi:10.47935/ceded.801810

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2020-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı resimli çocuk kitaplarında çocuk haklarına yer verme düzeylerinin belirlenmesidir. Resimli çocuk kitaplarında çocuk haklarına yer verme düzeyi doküman incelemesi ile belirlenmiştir. Türkiye’de 2019 yılındaki kitap satış sitelerinde (Kitapyurdu, D&R, BKM Kitap) resimli çocuk kitaplarında en çok tercih edilen yayınevlerinin ( Can Çocuk, Yapı Kredi, İş Bankası, Redhose Kidz, 1001 Çiçek, Hep Kitap, Beta Kids) her birinde en çok satan ilk 5 ile 15 kitabı seçilerek amaçlı örnekleme yolu ile belirlenmiş toplamda 64 resimli çocuk kitabı belirlenmiştir. Kitaplar betimsel analizi ile incelenmiştir. Ana tema çocuk hakları olarak, alt temalar ise yaşama, gelişime, korunma ve katılım hakları olarak belirlenmiştir. Bu temalar Karaman Kepenekci ve Aslan’ın (2011) yaptıkları araştırmada belirledikleri çerçeve göz önünde bulundurularak düzenlenmiştir. Bu araştırmada incelenen 64 kitapta toplam 1063 hak cümlesi tespit edilmiştir. Bu cümlelerden 700 tanesi katılım, 182 tanesi yaşama, 142 tanesi gelişim ve 39 tanesi korunma cümlesidir. Dolayısıyla resimli çocuk kitaplarında çocukların katılım ve yaşamsal hakları ile ilgili ifadelere daha fazla yer verdikleri; gelişimsel ve korunma haklarına ile ilgili ifadelere ise daha az yer verdikleri saptanmıştır. Bu bulgudan çocukların Sözleşme ile ilgili olarak daha fazla bilgilendirilmeleri ve eğitilmeleri için kitaplarda daha fazla hak ifadelerine yer verilmesi gerektiği söylenebilir.
Keywords : Çocuk hakları, Resimli çocuk kitapları, Okul Öncesi dönem