İbn Rüşd’e Göre Yaratma

Authors : Tuncay AKGÜN

Pages : 76-114

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Yaratma kavramı, Tanrının diğer sıfatlarının ve Tanrı ile evren arasındaki ilişkinin anlaşılmasında anahtar kavramlardan biridir. Çünkü bu konu, Tanrı’nın ilmi, iradesi, yarattıklarına benzememesi, imkân, nedensellik, varlık – mahiyet ilişkisi, ezeli yaratma, yoktan yaratma ve sudûr konusu gibi daha birçok önemli problemi içinde barındırmaktadır. Yaratma konusunda gerek felsefe gerekse teolojik düşünce geleneğinde iki temel bulunmaktadır. Bunlardan birisi genelde kelamcılar tarafından temsil edilen ‘zamansal (sonradan) yaratma’ iken, diğeri genelde filozofların temsil ettiği ‘ezeli yaratma’ anlayışıdır. İbn Rüşd’e göre dini nasslar yaratma konusunda yoruma açık argümanlar ortaya koymuştur. Dolayısıyla böyle bir metafizik konuda, hiç kimse kendi düşüncesini mutlak doğru gibi görerek diğerlerinin düşüncelerinin din dışı olduğunu iddia etmemelidir. Diğer filozoflar gibi, İbn Rüşd’de âlemin ezeli olduğunu düşünür. Fakat onun iki türlü ezeli varlık anlayışı vardır. Biri zamansız ve nedensiz ezeli varlık ki bu Allah’tır. Diğeri ise, zamansız fakat nedenli ezeli varlık ki bu da âlemdir.
Keywords : İbn Rüşd, yaratma, varlık, ezeli yaratma, yoktan yaratma, zamansal yaratma