HAÇLI SEFERLERİNDE KÖLE TİCARETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Nadir KARAKUŞ

Pages : 118-133

Doi:10.30627/cuilah.1252708

View : 32 | Download : 35

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :1095-1291 yılları arasında devam eden Haçlı seferlerinin karanlık ilişkileri ve çarpık tarafları içinde kölelik ve köle ticareti önemli bir yer işgal etmiştir. Türkistan, Deşt-i Kıpçak gibi bölgelerden köle olarak getirilip Suriye ve Mısır’da eğitilen memlükler, idareci, emir, hatta sultan olarak önemli işler başardıkları gibi emirlerindeki köle kökenli askerleri de büyük zaferlere imza atmışlardır. 1268’de Antakya Haçlı Prensliği’ni ortadan kaldıran Baybars, 1289 yılında Trablus Haçlı Kontluğu’nu sona erdiren Kalavun gibi sultanların köle kökenli oldukları hatırlanırsa, memlüklerin başarıları daha iyi anlaşılacaktır. Onların bu başarı ve zaferlerine engel olmak isteyen Papalık ve Haçlılar, önlem olarak köle sevkiyatının durdurulması için çağrılar yapmışlardır. Bunun için de köle ticaretinin merkezinde yer alan İtalyan tâcirler kontrol altına alınmaya çalışılmıştır. Ancak kutsaldan ziyade parayı ön plana çıkaran İtalyan denizci devletler ve bunlar arasında özellikle Cenevizliler, bu ticaretten aslan payını almak için bu çağrılara kulak asmamış, hatta kulaklarını tıkamayı tercih etmişlerdir. Onların bu tavırları da köle ticareti üzerinden Haçlı seferlerinin gerçek amaçlarından birinin ne olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir.
Keywords : İslâm Tarihi, Haçlı Seferleri, Memlük, Köle, Ticaret, Cenevizliler