Türkiye’de Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarında Çocukların Katılım Hakkı: Tarihsel Bir Analiz

Authors : Ayşe ÖZTÜRK

Pages : 864-890

Doi:10.14520/adyusbd.329894

View : 21 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Çocukların katılım hakkı (ÇKH) ile ilgili bilgi ve beceri kazandırmaya yönelik düzenlemeler yapılan öğretim programlarından biri de ilkokul hayat bilgisi dersi öğretim programıdır. Bu araştırmada da Türkiye’de BM çocuk hakları sözleşmesi yürürlüğe girdiği tarihten itibaren günümüze kadar hazırlanan hayat bilgisi dersi öğretim programlarında ÇKH için yapılan düzenlemelerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel bir araştırma olan çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. 1968, 1998, 2005 ve 2015 programlarına ilişkin yazılı veriler içerik analiz yapılarak çözümlenmiştir. Analiz sonucunda, hayat bilgisi dersi öğretim programlarında ÇKH ile ilgili 11 kategoriye ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları, Türkiye’de BM çocuk hakları sözleşmesi yürürlüğe girdiğinde uygulamada olan 1968 programında da ÇKH bağlamında değerlendirilebilecek çeşitli düzenlemelere vurguda bulunulduğunu göstermiştir. Ancak, çocukların görüşlerini ifade etmelerine ilk kez 1998 programında yani BM çocuk hakları sözleşmesi yürürlüğe girdikten sonra yer verildiğini ortaya koymuştur. Araştırma, Türkiye’de BM çocuk hakları sözleşmesi yürürlüğe girdikten sonra hayat bilgisi dersi öğretim programlarında gerçekleştirilen değişim ve gelişim hareketleriyle ÇKH ilgili nelerin nasıl değiştiği ya da değişmeden kaldığı ile ilgili bilgi sağlaması açısından önem taşımaktadır.  
Keywords : Çocukların katılım hakkı, çocuk hakları eğitimi, hayat bilgisi dersi öğretim programı