Justinianus Köprüsü Çevresinde Delgi Sondaj Yöntemli Paleocoğrafya-Jeoarkeoloji Araştırmalarının Ön Sonuçları

Authors : Serdar VARDAR, Rifat İLHAN, Ertuğ ÖNER, Fatih KENAR

Pages : 756-796

Doi:10.14520/adyusbd.643558

View : 21 | Download : 11

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Justinianus köprüsü Sakarya kentinin batı kenarındaki Serdivan mahallesinde, Çarksuyu deresi vadisinin güneye doğru genişleyen kesiminde bulunmaktadır. Bu çalışma Çarksuyu deresi vadisi alüvyal dolgularının paleocoğrafya özelliklerini ortaya koymak ve Antik Justinianus köprüsü üzerine jeoarkeolojik değerlendirmeler yapmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma alüvyon delgi sondaj yöntemine dayanmaktadır. Batı-doğu doğrultusunda uzanan köprünün çevresinde 17 adet sondaj gerçekleştirilmiştir. Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji değerlendirmeleri saha gözlemlerinin yanında bu sondajların sediman örneklerinin tane boyutu, kalsiyum, element, organik madde, pH, mikro fosil analizlerine dayanarak yapılmıştır. Yapılan çalışmanın sonucunda, Çarksuyu deresi alüvyonları içinde 5 alüvyal birim (katman) tespit edilmiştir. Bunlar en alttan en üste doğru; etek dolguları, eski taşkın düzlüğü sedimanları, ard bataklık-gölsel ortam dolguları, akarsu taşkın sedimanları ve yüzey döküntüleridir. Ayrıca köprünün sığ su-bataklık ortamında yapıldığı ve Sapanca gölünden doğan Çarksuyu deresinin ince sedimanlarının bu gölsel ortamda birikmesi ile taşkın düzlüğünün oluştuğu belirlenmiştir. Çalışmalar sırasında kuzeyden güneye akarsu akışını ve Sakarya Irmağı’nın daha önce buradan aktığını yansıtan sedimantolojik verilere ulaşılmamıştır.
Keywords : Justinianus Köprüsü, Sakarya, Çarksuyu Deresi, Paleocoğrafya, Jeoarkeoloji