KIR-KENT NÜFUSUNUN EĞİTİM GÖSTERGELERİ ARACILIĞIYLA İLLERDE YAŞAM ENDEKSİNİN YORUMLANMASI: AFYONKARAHİSAR ÖRNEĞİ

Authors : İlteriş Yıldırım

Pages : 575-609

Doi:10.14520/adyusbd.1493841

View : 33 | Download : 38

Publication Date : 2024-08-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çağdaş toplumların önemli gündemlerinden biri toplumsal kalkınmadır. Toplumsal kalkınma çok boyutlu bir hedef olarak ekonomi, kültür, eğitim vb. birçok alandaki gelişmeleri kapsamaktadır. Türkiye’de ilk defa 2015 yılında TÜİK tarafından oluşturulan illerde yaşam endeksi verilerinde illerin belirli bir takım kriterlere göre sıralandığı bilinmektedir. Bunun dışında başta eğitim olmak üzere belirli bir takım alanlarda örneğin sınav sonuçlarına göre benzer sıralamaların yapıldığına da şahit olunmaktadır. Bu tür sıralandırmalar ya da derecelendirmelerden hareketle her bir il için bir takım değerlendirmelerin de yapılmakta olduğu hatta bu değerlendirmelerin yerel veya ulusal medya organlarına yansıdığı görülmektedir. Bu çerçevede bazı illerin üst sıralarda yer alması bazılarının da alt sıralarda yer alması nedeniyle başarı ve başarısızlık tespitlerinin yapıldığını da gözlemek mümkündür. Çalışma yöntem olarak, TÜİK’in verilerine dayalı istatistik analizine ve konuyu kırsal kalkınma sorunuyla ilişkilendiren niteliksel değerlendirmelere dayanmaktadır. Bu çalışmada özellikle eğitim endeksi başta olmak üzere çeşitli kriterlere göre oluşturulan endekslerin değerlendirilmesinde illerin kır ve kent nüfus oranlarının dikkate alınmasının gerekliliği vurgulanmakta, özellikle Afyonkarahisar İli’nin çevresine göre nispi olarak yüksek olan kırsal nüfus oranının il düzeyinde sıralamalara negatif yönlü yansıdığı üzerinde durulmakta ve sonuç olarak Türkiye’de benzer durumlar açısından kırsal kalkınmanın önemine vurgu yapılmaktadır.
Keywords : illerde Yaşam Endeksi, Kır Kent Nüfus Oranı, Eğitim Endeksi, Afyonkarahisar, Kırsal kalkınma