Hipertansiyon sıklığı, farkındalığı, tedavi alma ve kan basıncı kontrolünü etkileyen etmenler

Authors : Kaan SÖZMEN, Gül ERGÖR, Belgin ÜNAL

Pages : 199-207

Doi:10.5798/diclemedj.0921.2015.02.0558

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2015-07-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada İzmir ili Balçova İlçesi’nde yaşayan 30 yaş ve üzeri bireylerde hipertansiyon (HT) sıklığı ve HT farkındalık, tedavi ve kontrol düzeylerini etkileyen etmenlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Balçova’nın Kalbi Projesi kapsamında 2007-2009 yılları arasında durum saptama aşamasına katılan 12,742 kişinin verisi değerlendirilmiştir. Ortalama kan basıncı ≥140/90 mmHg üzerinde olan ya da antihipertansif ilaç kullanan bireyler “hipertansiyonu var” olarak kabul edilmişlerdir. HT varlığı, farkındalık, tedavi ve kontrol düzeylerini etkileyen etmenler çok değişkenli lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Hipertansiyon sıklığı erkeklerde %39,5, kadınlarda %41,6 ve toplamda %40,9 olarak bulunmuştur. Hipertansif olan bireylerin % 73,3’ü sağlık durumlarının farkındadır. HT varlığının farkında olan bireylerin ise %90,9’u ilaç tedavisi almakta ve %49,6’sının kan basıncı kontrol altında bulunmaktadır. Artan yaş, kadın cinsiyet, sağlık algısının kötü olması, fiziksel inaktivite, bel çevresinin sınır değerin üstünde olması koroner kalp hastalığı (KKH), Diyabet (DM) veya hiperlipidemi tanısı ve ailede KKH öyküsü HT görülme olasılığını artırmıştır. HT farkındalığını ise artan yaş, erkek cinsiyet, KKH, inme, DM, hiperlipidemi varlığı ve ailede KKH öyküsü olması olumlu etkiler iken tadına bakmadan tuz kullanan bireylerde farkındalık düzeyi anlamlı olarak düşük bulunmuştur. HT kontrolü artan yaş ile birlikte azalırken, erkeklerde daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada HT farkındalık, tedavi ve kontrol oranları diğer çalışmalara göre daha yüksektir. Kadın cinsiyet, kronik hastalık ve ailede KKH hikayesi varlığı farkındalık ve kontrolü artırırken erkek cinsiyet ve obezite varlığı kontrol düzeylerini olumsuz etkilemektedir. Farkındalığın yüksek olmasına rağmen kontrol oranlarının düşük olmasının nedenleri ileri çalışmalarla incelenmesi gerekmektedir.
Keywords : hipertansiyon, prevalans, farkındalık, tedavi, kontrol