Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü’nün 31. ve 33. Maddelerinin İnsan Hakları Bağlamında Analizi

Authors : Sibel SAFİ

Pages : 257-292

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan haklarının korunması ideali ve dolayısıyla insanlığa karşı işlenmiş en korkunç suçların cezalandırılması ve bu suçların ulusal yargı sistemlerinde cezalandırılmaması/cezalandırılamaması kaygısı Uluslararası Ceza Hukukunun gelişmesine vesile olmuştur. İnsan hakları hukuku, adil yargılanma ve sanığın ve mağdurun korunması fikrine dayanarak gelişmiştir, ancak uluslararası ceza hukukunun gelişiminde insan hakları bağlamında daha çok kovuşturma kavramına odaklanılmıştır. Hatta Uluslararası Ceza Mahkemesinin Roma Statüsü hazırlanırken, Statü'nün sanığın sorumluluğunu dışlayan savunmalara referans içermesi gerekip gerekmediği konusunda büyük tartışmalar yaşanmıştır. Bu makalede, UCM Statüsü’nün ‘Cezai Sorumluluktan Kurtulma Gerekçeleri’başlığı altında düzenlenen 31.maddesi ve ‘Üst Makamın Emrini’ içeren 33.maddesi hükümlerinin insan hakları bağlamında analizi yapılacaktır. Bu bağlamda, modern ceza hukuku sistemlerinde kusur yeteneğini ortadan kaldıran nedenler ve hukuka uygunluk nedenlerinin düzenlenme şekline ve UCM öncesi uluslararası ceza mahkemelerinin yargılamalarına da atıf yapılarak, uluslararası ceza hukuku sisteminin en korkunç suçların cezalandırılması zorunluluğu ile insanların temel haklarına saygı gösterilmesi arasında bir denge kurup kuramadığı hususları ele alınacaktır.
Keywords : uluslararası ceza mahkemesi, UCM Statüsü 31 ve 33 maddeleri, hukuka uygunluk nedenleri, kusuru etkileyen nedenler