ANA AKIM İKTİSAT YAKLAŞIMINDA PARA VE DEĞER ÜZERİNE

Authors : Eylül Ece DEMİR

Pages : 386-406

Doi:10.53092/duiibfd.987996

View : 11 | Download : 11

Publication Date : 2022-05-28

Article Type : Review Paper

Abstract :Bitcoin gibi dijital paraların “bildiğimiz para”nın yerine geçip geçmeyeceğinin sıkça sorulduğu bugünlerde paranın ve toplam toplumsal değer ile ilişkisinin ne olduğu tartışmaları da tekrar önem kazanmaya başladı. Bu çalışma paraya kavramsal bir yaklaşımdan çok, ana akım iktisat yaklaşımları altında para-değer ilişkisinin kuramsal olarak nasıl temellendirildiği üzerine tartışmayı amaçlamaktadır. Para üzerine yapılan çalışmaların çoğu paranın işlevleri üzerinden bir analiz yapmaktadır. Bu çalışma mevcut literatürden farklı olarak, ana akım iktisat yaklaşımı altında para kavramını fiyat değil, değer ile ilişkisi bağlamında ele almaktadır. Çalışmada para, değerin somut bir formu olarak ele alındığından, değerin ne olduğu ve para ile ilişkisinin nasıl kurulduğu önem kazanmaktadır. Yine para, değer ile ilişkisi bağlamında incelendiğinden emek-değer teorisi nedeniyle Klasik teori, fayda-değer teorisi nedeniyle Neoklasik teori ve açık bir şekilde değer teorisi ile ilişkilendirmemesine rağmen parasal bir ekonomi analizi yapması nedeniyle Keynes’in parasal yaklaşımı ele alınmıştır. Ana akım yaklaşımlardan Monetarist ve Keynesyen yaklaşımlar ise parayı değer kavramı üzerinden ele almadıklarından bu çalışmanın kapsamı dışında bırakılmışlardır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden metin analizi yöntemi kullanılarak birincil ve ikincil kaynaklar üzerinden yapılan inceleme sonucu ana akım iktisat yaklaşımlarında paranın ne olduğu, para ve değer ilişkisinin tam olarak ortaya konulmadığı; bu ilişkinin para ve fiyat üzerinden yeniden tanımlanarak emek-değer kavramının içerdiği toplumsal bölüşüm ilişkisiyle ilişkilendirmekten kaçınıldığı görülmüştür.
Keywords : Para, Değer, Klasik Teori, Neoklasik Teori, Keynes