TÜRKİYE’DE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, FİNANSAL GELİŞME VE ELEKTRİK TÜKETİMİ ARASINDAKİ BAĞLANTININ İNCELENMESİ

Authors : Nigar Alev, Muhyettin Erdemli

Pages : 794-818

Doi:10.53092/duiibfd.1401352

View : 44 | Download : 65

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Doğrudan yabancı yatırım ile elektrik tüketimi arasındaki ilişki, ekonomi literatüründe incelenen ve herhangi bir ülkenin ekonomik ve sosyal gelişimi için özellikle önem taşıyan bir konudur. Bu çalışmada, Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile elektrik tüketimi, ekonomik büyüme ve finansal gelişme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmada, Türkiye Merkez Bankası’ndan alınan, 2016q1’den 2023q2’ye kadar uzanan zaman serisi verileri kullanılmıştır. Analizler Otoregresif Gecikmesi Dağıtılmış Sınır Testi (ARDL) ve Granger nedensellik yaklaşımıyla gerçekleştirilmiştir. ARDL analiz sonuçları elektrik tüketimi, doğrudan yabancı yatırım, finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasında uzun vadeli bir ilişki olduğuna dair kanıtlar sunmuştur. Uzun dönem bulguları elektrik tüketimi ile doğrudan yabancı yatırım ve ekonomik büyüme arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif ilişkiyi ortaya koyarken, finansal gelişme ile elektrik tüketimi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Granger nedensellik analizinden elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü, elektrik tüketimi ile finansal gelişme arasında çift yönlü ve elektrik tüketimi ile doğrudan yabancı yatırımlar arasında tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar, ekonomik büyüme ve finansal gelişmedeki iyileşmeler elektrik tüketimine olumlu yansımaktadır.
Keywords : Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Elektrik Tüketimi, Finansal Gelişme, ARDL, Granger Nedensellik