Güneydoğu Anadolu bölgesi için global güneş ışımasının ve güneşlenme süresinin istatiksel metodlar ile tahmin edilmesi ve karşılaştırılması

Authors : Hibetullah KILIÇ, Bilal GÜMÜŞ, Musa YILMAZ

Pages : 73-83

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2016-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Günümüzde, gelişen teknolojilere paralel olarak enerjiye olan talep de artmaktadır. Artan bu enerji taleplerinin karşılanması konusunda bilim insanları yeni alternatif enerji kaynakları geliştirmeye çalışmaktadırlar. Bu çalışmaların büyük bir bölümü ise fosil yakıtlara alternatif olabilecek yenilenebilir enerji kaynakları üzerinedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan rüzgâr ve güneş enerjisi coğrafik koşullara bağlı olarak, bölgelere göre değişiklik arz etmektedir. Özellikle Türkiye’de güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye ortalaması olan 1400 kWh/m2-yıl’dan daha yüksek, bir güneş enerji potansiyeline sahiptir. Bu makalede, Güneydoğu Anadolu Bölgesi için, güneş enerjisinin elektrik enerjisine dönüşümünde önemli bir parametre olan, global güneş ışınımı (GGI) ve güneşlenme sürelerinin (GS) tahmininde, iki farklı istatiksel yöntem ilk kez kullanılmıştır. Kullanılan yöntemler, üstel ağırlıklı hareketli ortalama (ÜAHO) ve üstel ağırlıklı hareketli ortalama bazlı gaussian dağılımı(ÜAHOG)’dır. Yapılan çalışmada, global güneş ışınımı ve güneşlenme süresinin iki farklı istatistiksel yöntemle tahmin edilmesi ve bu yöntemlerin birbirleriyle olan karşılaştırılması sunulmuştur. Ayrıca yöntemlerin başarı oranı, belirleme katsayısı R2 ve ortalama mutlak yüzdelik hata(OMYH) kullanılarak test edilmiştir. Yapılan hesaplamalar sonucunda Hem GGI ve GS için ÜHAO ve ÜAHOG kullanılarak hesaplanan R2 değerleri 1’e yakın olarak bulunurken, diğer taraftan ÜHAO ve ÜAHOG kullanılarak hesaplanan OMYH değerleri yöntemlerin mükemmel tahmin oranına sahip olduğunu gösteren 0-10(kWh/m2-gün) aralığında hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar GGI ve GS tahmini için kullanılan her iki yöntemin de uygun olduğunu göstermiştir.
Keywords : Global güneş ışınımı, güneşlenme süresi, Üstel Ağırlıklı Hareketli Ortalama ÜAHO, Gaussian dağılımı