19. YÜZYIL ORTALARINDA AYANLAR KAVGASINA BİR ÖRNEK: ABDÜLFETTAHZÂDELERLE KÖSE BEKİRZÂDELER ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR

Authors : Osman KARLANGIÇ

Pages : 69-97

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2022-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bulanık Nahiyesi, Anadolu’da önemli geçitler üzerinde bulunmaktadır. Bulanık İdarecileri Abdülfettahzâdelerle ilgili bilgiler 1709 yılına kadar uzanmaktadır. Küçük Alioğlu ile birlikte 1816’da eşkıyalık hareketlerine kalkışmaları nedeniyle devlet kuvvetleriyle çatışmışlardır. Sonrasında boy beyleri Ağca ve Ahmet beyler ele geçirilerek idam edilmiştir. Köse Bekiroğlu Ali ismine ise ilk olarak 1729’da bir eşkıyalık olayı dolayısıyla rastlanmaktadır. 1819’da Kılıçlı Aşiretiyle birlikte devlet yöneticilerine saldırmışlardı. 19. yüzyıl ortalarında liderleri Keferdiz Nahiyesi Müdürü Kel Mustafa idi. Amik Ovasından Bulanık nahiyesine kadar uzanan sahada Reyhanlı, Ulaşlı, Okçu İzzeddünlü, Şeyhli ve Amiki aşiretleri yer alıyordu. Diğer taraftan Hacılar, Tiyek, Akbez, Keferdiz ve Bulanık nahiyeleri ise yerleşik hayata geçmiştir. Devlet otoritesinin ortadan kalktığı bu yörede yaşananlara bir de yönetim karmaşası eklenmiştir. Bu olumsuzluklar Abdülfettahzâdeler ile Köse Bekirzâdeler arasında çatışmalara sebebiyet vermiştir. Hatta bu çatışmalar, Bulanık Nahiyesi Müdürü İnce Bey’in ölümüyle sonuçlanmıştır. Kel Mustafa, Kayabaşı Köyüne kaçarak burada eşkıyalık faaliyetlerine devam etmiştir. Yaşananlardan sonra Köse Bekirzâdelerin hâkimiyeti altında bulunan Keferdiz, iki kez Abdülfettahzâdeler tarafından basılmıştır.
Keywords : Ağca Bey, İnce Bey, Kel Mustafa, Bulanık, Keferdiz