YARATICI BİR SÜREÇ OLARAK OKUMA

Authors : Gülsün Leyla UZUN

Pages : 7-19

Doi:10.1501/Dilder_0000000104

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2009-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Moorman ve Ram’ın geliştirdiği (1994a 1994b, 1999) işlevselokuma kuramı çerçevesinde okuma süreci işlevsel bir yaklaşımla ele alınıp irdelenmekte ve bu yaklaşım açısından tüm okuma deneyimlerinin gücül olarak yaratıcılıkiçermekte olduğu düşüncesinden yola çıkılmaktadır. Yaratıcılık okuma süreciningerekli bileşenidir ve bu nedenle hiçbir okuma deneyimi yaratıcılık bileşeni ayrıtutularak gerçekleştirilemez. Okuma içerdiği zihinsel görevler nedeniyle yaratıcıbir süreç olmak durumundadır. Okuma ile kavrama ve okuduğunu kavrama arasındaki ilişki yaratıcılığın neden okuma sürecinin gerekli bileşeni olduğunun anlaşılmasında temel niteliklidir. Bu durum, aynı zamanda “yeni” kavramının tanımlanmasını ve bu kavramın bir dış uyaranın zihindeki sunumlarına yönelik olarakçeşitlendirilmesini gerektirmektedir. Öyle ki, yaratıcılık, bilişsel bir kılıcınıngerçekleştirdiği ve sonucunda yeni ve kullanışlı olan bir yaratım (artifact) sunaniçsel bir süreçtir. Yaratıcı bir süreç olarak okuma ise okuma işinin okur için YENİOLAN kavramları içeren metinler üzerinde gerçekleştirilmesidir (Moorman veRam, 1994a). Bu bakış açısı eğitim-öğretim ortamları için tanımlanan hedefdavranışların tanımlanmasında ve öğrenciyi bu davranışlara yönlendirmekte kullanılacak tüm metinlerin seçiminde hem uzmanlar için elverişli bir başlangıç noktası sunmakta hem de bu ortamlarda kullanılmakta olan ders malzemelerininniteliğinin değerlendirilmesinde anahtar bir rol üstlenmektedir
Keywords : okuma, okuduğunu anlama, yaratıcılık, işlevsel okuma modeli