ÇOCUKLARDA KELİME AKICILIĞI YETENEĞİNİN ORGANİZASYONU VE ÖLÇÜLMESİ
Authors : Müzeyyen ÇİYİLTEPE, Berkay ARSLAN
Pages : 32-45
Doi:10.1501/Dilder_0000000001
View : 18 | Download : 6
Publication Date : 2008-12-01
Article Type : Research Paper
Abstract :Dilin edinimi, dış dünyadan gelen uyaranların algılanması ve üretiminin yapılmasıile gerçekleşmektedir. Dilin kazanımı ile zihinsel yeteneklerin ilişkisi günümüzdetartışılmaktadır. Thurston (1938) çoklu faktörler teorisine göre zekanın temelyapısını oluşturduğunu düşündüğü 7 faktörü ‘Temel Yetenekler’ olarak nitelendirmiştir. İfade ettiği bu faktörlerden biri de kelime akıcılığıdır. Kelime akıcılığı faktörü sözel faktörlerden biridir. Burada önemli olan çok sayıda kelimeyi süratle üretmektir. İngilizcenin konuşma dili olarak kullanıldığı ülkelerde kelime akıcılığıyeteneğinin ölçülmesi için geliştirilmiş olan testlerde yine bu dile özgü kullanım sıklığı belirlenmiş olan K, A, S ve F, A, S sesleri kullanılarak kelime akıcılığı değerlendirilmektedir. Bu seslerin Türk diline uygunluğu araştırılmamıştır. Bu çalışmanın amacı da, Türk Dil Kurumu’nun (TDK) Türkçede kelime sıklığıaraştırmasında 8000–1000 frekansında olduğu saptanan /a/, /s/, /t/, /k/, /m/; 4000frekansında yer alan /ç/, /y/, /e/, /p/, /i/ ve 2000 frekansında yer alan /f/, /n/, /l/, /o/,/r/ sesleri ile çocukların bu seslerden oluşan sözel çıktıları arasında bir ilişki olupolmadığını ortaya koymaktır. Bu çalışmada 4-12 yaş gurubu normal ve konuşma bozukluğu olan 150 çocuğaTürk Dil Kurumu tarafından yapılan ‘Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı’ çalışmasında yer alan 8000-1000 kelime sıklığı olan seslerden oluşan bir kelime akıcılık testihazırlanıp çocuklara uygulanmıştır. Belirlenen 12 ses (a, s, t, k, m, ç, y, e, p, i, f, n,l, o, r), her ses için 10 sn ara ile ve her ses için 1 dk süre tutularak uygulanmıştır.Özel isim ve şehir isimleri test dışı kabul edilmiştir. Sonuçlar detaylı olarak yaş vedeneklere göre tartışılmıştırKeywords : kelime akıcılığı, kelime sıklığı, dil kazanımı, sözcük kazanımı, kelime kategorileri