Tasavvuf Tarihi Literatürü ve Yapay Zeka Perspektifleri: Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Authors : Ali İhsan Kılıç

Pages : 233-258

Doi:10.33415/daad.1586543

View : 159 | Download : 178

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, tasavvuf tarihi literatürü üzerinden yapay zeka modelleri olan ChatGPT ve Gemini’nin performansları değerlendirilmiştir. Sosyal bilimler alanındaki çalışmaların, doğrudan ölçülebilir boyutları olduğu gibi yoruma dayalı yönleri de bulunduğundan, bu çalışmada nesnel ölçüm yapılmasını mümkün kılan literatür odaklı bir yaklaşım benimsenmiştir. Yapay zeka modellerinin performansını test etmek amacıyla, literatürün farklı yönlerine odaklanan on soru belirlenmiştir. Belirlenen sorular, bağımsız beş alan uzmanı tarafından geçerlilik açısından değerlendirilmiş ve ardından modeller aynı IP adresi ve cihaz üzerinden test edilmiştir. Yanıtlar, bağımsız araştırmacılar tarafından doğruluk, metin kurgusu, özgünlük, detaylandırma ve kavram kullanımı gibi kriterler üzerinden 1 ile 10 arasında puanlanarak değerlendirilmiştir. Modellerin performansı, her bir soru bağlamında analiz edilerek karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiş; yüksek başarı gösterdikleri ve eksiklik gösterdikleri alanlar tespit edilmiştir. Elde edilen genel başarı düzey ortalamalarından hareketle modellerin tasavvuf literatürü araştırmalarındaki imkanları ve sınırlılıkları değerlendirilmiştir.
Keywords : Tasavvuf, Tasavvuf Literatürü, Sûfî Biyografisi, Yapay Zeka, ChatGPT, Gemini