Doğu Akdeniz’de Realizm Etkisi: Yunanistan-İsrail İlişkileri ve Türkiye (2010-2018)

Authors : Timuçin ARSLAN

Pages : 47-57

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :İsrail-Yunanistan ilişkileri bölgesel farklılıklar, farklı öncelikler içermesi nedeniyle uzun süre durgun bir seyir izlemiştir. İki ülkenin Türkiye siyaseti, Atina’nın Ankara’ya güvenlik kaynaklı bakış açısı Tel Aviv-Atina ilişkilerinin güvenlik temelli gelişmesine neden olmuştur. Bu çalışma, Yunanistan-İsrail ilişkilerini ve Türkiye’ye etkisini realizm teorisi açısından açıklamayı amaçlamaktadır. Realizm, uluslararası ilişkilerin anarşik bir yapıya sahip olduğunu ve ulusal çıkarlar ile güç temelli bir bakış açısına sahip, devleti ana aktör olarak kabul eden bir anlayışa sahiptir. Filistin sorunu kaynaklı dönem dönem gerilen İsrail-Türkiye ilişkileri Mavi Marmara saldırısı sonrasında kopma noktasına gelmiştir. Ege ve Kıbrıs sorunu, azınlıklar, hava sahası ve karasuları sorunları nedeniyle gergin olan Türkiye-Yunanistan ilişkileri son yılların aksine 2011 sonrasında Atina’nın ekonomik ve siyasal istikrarsızlığı nedeniyle gergin bir döneme girmiştir. Gerilen ilişkiler, Ankara’ya güvenlik sorunu olarak bakılmasına neden olmuş, Atina-Tel Aviv ilişkileri Mavi Marmara ve doğalgaz kaynakları bulunması sonrasında gelişmeye başlamıştır. Türkiye, iki ülkenin bölge ülkeleri ile Ankara karşıtı cephe oluşturmasına karşı çıkmış ve güvenlik sorunu olarak görmeye başlamıştır. Teori açısından Türkiye, iki ülke arasında yaşanan yakınlaşmayı hem Doğu Akdeniz’de hem de uluslararası siyasi, ekonomik ve ticari alanda çıkarlarına aykırı iş birliği olarak görmüştür. Bu iş birliğine Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Mısır gibi ülkelerinin katılmasına karşı olduğunu vurgulamıştır. Türkiye, bölgede ulusal çıkarlarını korumak adına doğalgaz arama faaliyetlerine ve askeri faaliyetlerine devam etmiştir. Atina-Tel Aviv hattında ise geleceğe yönelik ve diğer bölge ülkelerinin katılımı ile hayata geçirilmesi hedeflenen yüksek politika konuları ilişkilerde egemen olmuştur. Ancak işbirliğine dair atılan çeşitli adımlar ve iki ülke arasında geçmişe göre ilişkilerin gelişmesine rağmen hedeflenen etki yaratılamamıştır.
Keywords : Doğalgaz, Doğu Akdeniz, Türkiye İsrail İlişkileri, Türkiye Yunanistan İlişkileri, Yunanistan İsrail İlişkileri, Natural Gas, the Eastern Mediterranean, Turkey Israel Relations, Turkey Greece Relations, Greece Israel Relations