HASTANEDE TEDAVİ GÖREN ÇOCUKLARIN EBEVEYNLERİNDE BAKIM VERME YÜKÜNÜN İNCELENMESİ

Authors : Utku BEYAZIT

Pages : 10-19

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2017-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Hastalık deneyiminin çocuklar ve ebeveynleri üzerinde önemli etkileri vardır. Hastalığın süresi ve etkileri arttıkça sonuçları da belirginleşmekte, bakım verme yükü artmakta, hem çocuk hem de çocuğa bakım veren ebeveynler açısından kaygı yaratan örseleyici bir yaşantı haline gelebilmektedir. Bu süreçte bakım verenlerin hastalık karşısında gösterdiği olumsuz tepkiler, yaşadıkları yoğun kaygı, hastalık sürecindeki çocuğu da olumsuz etkilemektedir. Ebeveynlerin bu süreçte etkili bir şekilde bakım verebilmesi için, psiko-sosyal ihtiyaçlarının karşılanması ve bakım verme yüklerinin değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada, hastanede tedavi gören çocukların ebeveynlerinde bakım verme yükünün incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmanın çalışma grubunu Lefkoşa il merkezinde bulunan kamu hastanesinde çocukları tedavi gören 160 ebeveyn oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu”, bakım verme yükünü değerlendirmek amacıyla Zarit ve arkadaşları (1980) tarafından geliştirilen “Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği” ve durumluk ve sürekli kaygıyı değerlendirmek amacıyla Spielberger ve Gorsuch (1994) tarafından geliştirilen “Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri” kullanılmıştır. Verilerin analizinde öncelikle normallik testi yapılmış ve elde edilen verilen normal dağılım gösterdiği saptanmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda bakım verme yükünün ebeveynlerin gelir düzeyine (F=7.089, p=.001), günlük çalışma sürelerine (F=4.051, p=.021), doğum yerlerine (t=-2.185, p=.03), çocuklarının hastalığının akut ya da kronik olmasına (t=-3.053, p=.003) ve çocuklarının yatarak ya da ayaktan tedavi görme durumlarına (t=2.747, p=.007) göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırmada ayrıca Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği ile Sürekli Kaygı Ölçeği puanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki (r=,155, p≤0,05) tespit edilmiştir. Sonuç: Araştırma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda sağlık personeline hasta çocuğa ve ebeveynlerine yaklaşımla ilgili önerilerde bulunulacaktır.
Keywords : Çocuk, bakım verme yükü, ebeveyn, hastalık