Divan Edebiyatında “Adl ve Adalet” Üzerine Klişeler

Authors : Günay KUT

Pages : 191-204

Doi:10.15247/dev.25

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2008-12-01

Article Type : Book Review

Abstract :İkili ilişkilerden toplumsal hayata, siyasetten devletler hukukuna kadar pek çok alanda belirleyici bir kavram olan “adalet”, divan şairlerinin de öncelikli konularından biridir. Kutadgu Bilig’den bu yana yazılmış çok sayıda ahlâk ve siyaset kitabı, adaletin yönetim mekanizmalarındaki işlevlerini tüm boyutlarıyla açıklar. Divan şiirinin, sevgiliyi bir hükümdar nitelikleriyle donatan klasik aşk anlayışı ise adalet kavramının çok farklı metinlerde yankı bulmasını sağlar. Özellikle mesneviler, bireysel ve toplumsal hayat penceresinden adalet kavramının gelişimini izleyebilmek için çok önemli ipuçları taşırlar. Lügatlerdeki “adalet” maddelerinden yola çıkarak Işknâme, Süheyl ü Nevbahâr, Cemşîd ü Hurşîd, Hurşidnâme, Gûy u Çevgân, Vâmık u Azrâ, Hayrâbâd, Mecnûnnâme vb. metinlerdeki ilgili bölümlere uzanan bu araştırma, kavramın çağrışım katmanlarına dair önemli bulgulara ulaşmaktadır.
Keywords : Divan edebiyatı, mesnevi, adl, adalet, adil