Necati Bey Necati Beyi Anlatıyor

Authors : Kaplan ÜSTÜNER

Pages : 1324-1358

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Mahlas, edebiyat terimi olarak özellikle divan şairlerinin şiirlerinde kullandıkları takma ad olarak bilinir. Şairler için bir çeşit imza hükmünde olan mahlaslar genellikle gazellerin son beytinde söylenir. Mahlas beyitlerinde kendisini başka biri gibi düşünen şair, duygu ve düşüncesini daha rahat şekilde dile getiririr, şiirleri ve şairlik yetenekleri üzerine poetik değerlendirmeler yapar ve dönemin şiir zevki ile edebi anlayışı hakkında ipucu verir. Mahlas beyitleriyle ilgili yapılan önceki çalışmalarda daha ziyade şiir ve şaire dair olanlar üzerinde durulmuştur. Bu nedenle bir divanda bulunan gazellerin bütün mahlas beyitlerini incelemeyi düşündük. Bunun için klasik şiirimizin kuruluş devrinde gazelleri ile tanınan Necati Bey’in insert ignore into journalissuearticles values(ö. 914/1509); divanını seçtik. Necati Bey örneğinden hareketle bir şairin, gazellerinin mahlas beyitlerinde hangi konulara değindiğini, gerçek kimliği ile birlikte başka hangi kurgusal anlatıcı kimlikleri yansıttığını ortaya koymayı amaçladık. Çalışmamızda anlatıcı kimlikleri ana başlıklar halinde kaydettikten sonra işlenen konuları alt başlıklar halinde sıraladık. Söz konusu beyitlerde Necati Bey’in gerçek kimliğinin yanı sıra şair, âşık, nâsih, derviş ve sarhoş gibi beş farklı anlatıcı kimliğiyle karşımıza çıktığını tespit ettik. Son olarak, klasik şiirimizin estetik yapısı gereği çok anlamlı oluşundan dolayı bir mahlas beytinin şairin gerçek hayatını mı yoksa kurgusal hayatını mı yansıttığı kesin olarak bilinemeyeceğinden gösterilen bütün titizliğe rağmen bir başlık altında verilen beytin başka bir başlık altında da değerlendirilebileceği göz önünde tutulmalıdır.
Keywords : Mahlas, Necati Bey, Şair