Fal Kültürü ve Bir Manzum Nebat Falnâmesi Örneği

Authors : Abdülkerim GÜLHAN

Pages : 145-166

View : 11 | Download : 15

Publication Date : 2016-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilinmeyeni ve geleceği öğrenme merakı, insanların ortak kişilik özelliklerindendir. Böyle olunca, bazı işaretler üzerinden, birtakım yöntemlerle bilinmeyeni tahmin işi sayılan falcılık; binyıllar öncesine dayanan ve hemen her toplumda görülebilen bir uygulamadır. Türk toplumunda da yaygın bir gelenek olan fal ve falcılık üzerine klasik edebiyatımızda da çeşitli fal usullerini konu edinen ve genel adıyla Falnâme olarak bilinen birçok eser yazılmıştır. Yazımızda falın kültürümüzdeki yeri ve önemi hakkındaki bilgilerden sonra; diğer iki bölümünün istinsah kayıtlarından on sekizinci yüzyılın ilk yarısı içerisinde kayda geçirildiği sanılan el yazması bir eser içerisindeki, ne zaman ve kimin tarafından söylendiği şimdilik bilinemeyen, başlığı da olmayan, meyve ve çiçek gibi nebat isimleri üzerinden niyet tutma ve kur’a falı niteliğinde; “fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbıyla ikişer beyitlik bendler halinde, klasik şiirimizin mazmunları çerçevesinde söylenmiş; baş kısmında 15x5 bölümlük, 1-2- 4-8-16 ritmik sayılar altında fal uygulama şeması da bulunan ve toplam 30 bendden oluşan bir manzum Falnâme örneği bilim, kültür ve edebiyat âlemiyle paylaşılmak istenmiştir.
Keywords : Fal, Falnâme, nebat, klasik edebiyat