Sûdî-i Bosnevî’ye Reddiyeler

Authors : Taner GÖK

Pages : 235-264

View : 12 | Download : 14

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :16. asırda yaşayan Sûdî-i Bosnevî, Bostan, Gülistan ve Divan- ı Hafız’a yazdığı şerhlerle Türk şerh edebiyatı alanında büyük bir şöhret ve saygı kazanmıştır. Sûdî, ele aldığı metinleri mana ve dil bilgisi açısından detaylı bir şekilde açıklamış ayrıca aynı eseri kendinden önce şerh eden şarihlerin çalışmalarını inceleyip bunlarda gördüğü hata ve eksikliklere binlerce reddiye yazmıştır. Böylelikle bu eserler, şerhin sınırlarını aşıp reddiye geleneği açısından da önemli birer kayn,ak haline gelmişlerdir. Sûdî, şerh konusunda önemli bir müdekkik olmasına rağmen Gülistan şerhindeki açıklama ve yorumları nedeniyle sonraki şarihler tarafından birtakım eleştirilere maruz kalmıştır. Gülistan’ın tamamını şerh eden Kefevî Hüseyin Efendi ile aynı eserin yalnızca dibacesine şerh yazan Safvet, eserlerinde Sûdî’nin hatalı olduğunu düşündükleri yerleri tespit ederek bunları reddetmişlerdir. Dil bilgisi konularının ağırlıkta olduğu bu reddiyelerde şarihler arası rekabeti, gelenekteki tenkit anlayışını ve Osmanlı bilginlerinin çalışma disiplinini yansıtan birçok bilgiye ulaşmak mümkündür. Bu makalede, Kefevî Hüseyin Efendi ve Safvet’in söz konusu eserleri hakkında bilgi verildikten sonra bu eserlerdeki reddiyeler, konularına göre sınıflandırılıp örneklerle açıklanmıştır.
Keywords : Şerh, Sûdî i Bosnevî, Reddiye