Hoca Ahmed Yesevî, Yunus Emre Çizgisinde Bir Şair: ʿArabzâde ve Şiirleri

Authors : Orhan Ay

Pages : 49-99

View : 146 | Download : 104

Publication Date : 2023-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :ʿArabzâde Dîvânçesi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yazma Eserler Kütüphanesi Dewey 810. 24 23 numarada kayıtlı yazmanın 1b-19a varakları arasında yer almaktadır. Dîvânçe müellifi olan ʿArabzâde’nin hayatına dair kaynaklarda herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. Dîvânçe’nin yazılış tarihine dair eserde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak gerek konunun işlenişi ve dil özellikleri gerekse de çok sayıda vezin acemilikleri ve kusurlarını barındırmasından yola çıkarak Dîvânçe’nin milâdî 14.-15. yüzyıllarda yazıldığını söylemek mümkündür. Dîvânçe’nin 19a varağında ferağ kaydı olup eserin 1115/1703-1704 senesinde Hafız Ahmed talebesi olan Seyyid Muhammed tarafından istinsâh edildiğine dair bir bilgi mevcuttur. Dîvânçe, Arap alfabesinin her harfiyle rediflenmiş 29 musammat kasideden oluşmuş olup nasihatnâme/ pendnâme türünde yazılmıştır. ʿArabzâde; Dîvânçe’de toplumsal hayatı düzenleyen kuralların yanı sıra Allah aşkı, güzel ahlak, ibadetler, tövbe, dünya sevgisi, ölüm, kabir azabı, dünya hayatının geçiciliği, şeytanın hîle ve tuzakları, cennet ve cehennem tasvirleri gibi dinî ve toplumsal konularda okura çeşitli nasihatlerde bulunmaktadır. Bu minvâlde çok çeşitli ve renkli bir içeriğe sahip olan ʿArabzâde Dîvânçesi’nin önemli bir nasihatnâme/ pendnâme olduğunu söylemek mümkündür.
Keywords : Türk Edebiyatı, Divançe, Arabzade, Nasihatname, Pendname