15. Asır Mutasavvıflarından Şeyh Abdurrahîm Tirsî’nin Neşredilmemiş Manzumeleri

Authors : İlyas Kayaokay

Pages : 560-627

Doi:10.15247/devdergisi.1468145

View : 115 | Download : 107

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :15. asrın önemli mutasavvıf şairlerinden biri olan Abdurrahîm Tirsî (ö. 1520), küçük yaşta Eşrefoğlu Rûmî’ye intisap etmiş ve onun hem halifesi hem de damadı olmuştur. Abdurrahîm Tirsî’nin bilinen tek eseri divanı olup şeyhi Eşref-zâde ve Yunus Emre çizgisinde, çoğu hece ölçüsüyle manzumeler yazmıştır. Onun sârih bir Türkçeyle yazılmış ilahî ve kasideleri, uzun yıllar Kâdiri dergâhlarında bestelenip okunmuştur. Divanı üzerine iki çalışma yapılmış ve divanının beş nüshası tespit edilmiştir. Tenkidli neşirde toplam 166 manzumesinin olduğu belirlenmiştir. Bu makalede, yeni bulduğumuz bir nüshadan hareketle şairin daha evvel yayımlanmamış bir divançe hacmindeki şiirleri gün yüzüne çıkarılmıştır. Şahsî kitaplığımızda yer alan mezkûr nüsha H. 999/ M. 1590-91 senesinde ölümünden 70 yıl sonra istinsah edilmiş olup bilinen en eski tarihli divan nüshasıdır. Nüshada kayıtlı 42 şiirden yalnızca 12 tanesinin yayımlanmış divan içerisinde olduğu 30 manzumenin yeni olduğu tespit edilmiştir. Yine çeşitli şiir mecmualarının taranması suretiyle yapılan tespit ve değerlendirmelerle Abdurrahîm Tirsî’nin bilinen şiir sayısı 166’dan 200’e çıkarılmış, nâ-tamam manzumeler de tamamlanmıştır. Çalışmamızda yeni manzumelerin tanıtımı, incelemesi ve transkripsiyonlu aktarımı yapılarak şairinin divanına katkı sunulmuştur.
Keywords : Eski Anadolu Türkçesi, Eşrefoğlu Rumi, divan, metin neşri, tasavvuf