CDS PRİMİ, DÖVİZ KURU VE BİST 100 ENDEKSİ ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Authors : Ümit Saparca, Aslı Yenipazarli

Pages : 30-44

Doi:10.30803/adusobed.1345429

View : 162 | Download : 134

Publication Date : 2023-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Küresel piyasalar, yatırımcıların yatırım kararlarında etkili olmaktadır. Yatırımcılar, finansal riskleri anlamak ve yönetmek için aldıkları riskler hakkında bilgi sahibi olmayı önemserler. Yatırımcılar karşılaşabileceği en önemli risk göstergelerinden birisi, yatırım yapacakları ülkenin risk durumunu yansıtan CDS primidir. Bu çalışma; BIST 100 endeksi, CDS primi ve döviz kuru değişkenleri arasındaki nedensellik ilişkisini inceleyerek finansal piyasalardaki bu kritik değişkenler arasındaki ilişkiyi anlamayı amaçlamaktadır. Değişkenler arası nedensellik ilişkisi, 01.01.2009-1.03.2023 dönemi arasındaki aylık veriler kullanılarak incelenmiştir. Birinci farkında durağan olduğu sonucuna ulaşılan değişkenler için güvenilir bir VAR modeli kurulabilmesi amacıyla uygun gecikme uzunluğu belirlenmiş, belirlenen gecikme uzunluğunun otokorelasyon, değişen varyans ve içsel bağlantı sorunu olup olmadığı test edilmiştir. Herhangi bir sorun olmayan VAR modelinde nedensellik ilişkisi Toda-Yamamoto nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizlere göre tüm değişkenler arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Böylece BIST 100 Endeksi, döviz kuru ve CDS Primi değişkenlerinden birindeki değişim, diğer iki değişkendeki değişimin nedeni olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : CDS Primi, Döviz Kuru, BİST 100, Toda Yamamoto Nedensellik Analizi