OSMANLI’DA İLK ÇEVİRİ ELEŞTİRİLERİ

Authors : Ufuk SEMERCİOĞLU

Pages : 29-39

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2010-12-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Tanzimat'la Batı'ya açılan Osmanlı'daki yapısal değişimlere, önceleri hukuk, din, tarih, fen bilimleri, askerlik gibi konuları içeren çeviriler,1860'lardan itibaren de edebiyat alanındaki çeviriler eşlik etmiştir. Çevirilerin artmasıyla konuya ilişkin tartışmalar da başlamıştır. Osmanlı'daki ilk çeviri eleştirisi olarak nitelendirilebilecek çalışmayı Kemalpaşazade Said Bey yapmış ve Fransızcadan yapılmış çevirilere ilişkin görüş ve önerilerini,1889'dan başlayarak 18 defter halinde yayımladığı Galatât-ı Tercüme adlı risalesinde ortaya koymuştur. Böylece oluşan tartışma ortamında, önce Fransızca öğretmeni Memed Halit Bey Tetkîk-i Galatât-ı Tercüme, ardından da gazeteci Fatin İhsan Bey adlı risalelerini yayımlayarak Kemalpaşazade Said Bey’in eleştirisinin eleştirisini yapmışlardır. Biz çalışmamızda, ilk bakışta “yanlış avcılığı” yapıyor gibi görünseler de, çeviri tarihimiz açısından önemli bulduğumuz bu üç risaleyi birlikte ele alarak değerlendireceğiz.
Keywords : Çeviri, eleĢtiri, Fransızca, Osmanlıca, Türkçe