İSVEÇ BASIN HUKUKUNA HAKİM OLAN TEMEL İLKELER

Authors : Serkan EKİZ

Pages : 191-212

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2018-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :İsveç anayasası, kurumsal yapısı nedeniyle dikkat çekici özellikler göstermektedir. Zira İsveç anayasası sadece tek hukuk metninden ibaret olmayıp, anayasal statüye sahip dört ayrı hukuksal metinden oluşmaktadır. Bu belgelerden iki tanesinin konusunu münferiden basın ve ifade özgürlüğü oluşturmaktadır. Bu hukuk metinlerinden kronolojik olarak ilki gazete, kitap ve dergi gibi yazılı eserlerde ifade özgürlüğünü düzenleyen Basın Özgürlüğü Yasası (BÖY) iken, diğeri görsel ve işitsel medyada yurttaşların ifade özgürlüklerini güvence altına almayı amaçlayan İfade Özgürlüğüne İlişkin Temel Yasa (İÖTY)’dır. Her iki yasanın da ilk maddelerinde, başta yayın öncesi sansür olmak üzere vatandaşların hiçbir engele maruz kalmaksızın basılı eser üretmesi ve yayması hakkına sahip olduğu ve ifade özgürlüğüne dayalı olarak ileri sürülen suç iddialarının bir mahkeme tarafından hükme bağlanmasını talep etme hakkına sahip oldukları belirtilmiştir. Her iki anayasal belge de hukuksal olarak aynı alanı düzenlemektedir. Bu metinler, yazılı eser basma, çoğaltma ve dağıtma hakkı, resmi belgelere erişim serbestisi, yazarların ve haber ve bilgi kaynaklarının hakları ile sorumluluklarına ilişkin kurumsal düzenlemelerde getirilen temel ilkeler çerçevesinde yorumlanmakta ve uygulanmaktadır.
Keywords : İsveç, İsveç Anayasası, Basın özgürlüğü, İfade özgürlüğü, Tryckfrihetsförordningen, Yttrandefrihetsgrundlagen