DİPLOMATİK TEMSİLCİLER VE ONLARA TANINAN HAREKET VE SEYAHAT SERBESTİSİ

Authors : Anıl ÇAMYAMAÇ

Pages : 457-486

Doi:10.33717/deuhfd.642016

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklar diplomatik hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır. Onlar olmaksızın diplomatik ajanların görevlerini yerine getirmesi mümkün olamayacaktır. Bir başka deyişle, bu ayrıcalık ve bağışıklıklar bir anlamda diplomatik yaşam biçimini garanti etmektedir. Bu ayrıcalık ve bağışıklıklar arasında hareket ve seyahat serbestisi de yer almaktadır. Bu serbesti yabancı diplomat, diplomatik misyon üyeleri ve onların ailelerinin gönderilmiş oldukları devlette serbestçe hareket ve seyahat etmelerini garanti altına almaktadır. Gerçekte çok uzun bir süre, hiçbir devletin, istisnaî durum ve koşullar haricinde, görüldüğü üzere, bu tür bir serbestiyi sınırlandırma düşüncesi olmadığından dolayı hareket ve seyahat serbestisi için bu tür bir düzenlemeye gerek duyulmamıştır. Bunun da nedeni, diplomatik misyonun işlevlerinin bu tür bir serbestiyi zarurî kılmasında yatmaktaydı. Ne yazık ki, II. Dünya Savaşının başlamasıyla birlikte, bu durum dramatik bir biçimde değişmiştir. Savaştan sonra, özellikle komünist devletler bu serbestiyi sınırlandırmıştır. Komünist devletlerin uygulamasını takip eden Batılı devletlerse, Komünist devletlerin diplomatik misyon üyeleri için karşılıklılık gereği hareket ve seyahat serbestisine sınırlandırma koymuştur. Bu durum hareket ve seyahat serbestisi için bir hükmü zarurî kılmıştır. Bu tür düzenlemeye ilk önce 1961 tarihli Diplomatik İlişkilere Dair Viyana Sözleşmesinde 26. madde olarak yer verilmiştir. Benzer hükümler ilgili diğer sözleşmelerde de yer almıştır. Böylelikle, bu çalışmanın ana amacı, diplomatik ilişkilerde hareket ve seyahat serbestisini irdelemek olacaktır.
Keywords : Hareket ve Seyahat Serbestisi, Diplomatik Ajanlar, Diplomatik Ayrıcalık ve Bağışıklıklar, Ulusal Güvenlik, Güvenlik Bölgeleri, 1961 tarihli Diplomatik İlişkilere Dair Viyana Sözleşmesi