Kuantil Regresyon ile İstasyon Bazlı Kuraklıkların Büyük Ölçekli Atmosferik Kuraklıklarla İlişkilerinin Araştırılması

Authors : Doğan ASLAN, Okan FISTIKOĞLU

Pages : 233-246

Doi:10.21205/deufmd.2021236720

View : 10 | Download : 3

Publication Date : 2021-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuraklık indisleri kuraklık şiddetinin, süresinin ve sıklığının analiz edilebilmesi için geliştirilmiş sayısal göstergelerdir. Gelecek iklim koşullarını tahmin etmede kullanılan küresel iklim modellerinin düşük çözünürlüklü hesap hücreleri içindeki kuraklık indislerinin mekansal dağılımı çok değişken olabilmektedir. Dolayısıyla, düşük çözünürlüklü atmosferik modellerin tahminlerinden elde edilen kuraklık göstergeleri, hücre içindeki durumu yansıtmamaktadır. Sunulan çalışmada, düşük çözünürlüklü NCEP/NCAR Yeniden Analiz verilerinden elde edilmiş ve sık kullanılan bir kuraklık göstergesi olan Standard Yağış İndisi (SYİ) değerleri ile aynı bölgeye ait istasyon bazlı SYİ değerlerinin kuantilleri arasındaki ilişkiler kuantil regresyon yöntemi ile incelenmiştir. Elde edilen bu ilişkiler yardımıyla düşük çözünürlüklü NCEP/NCAR atmosferik kuraklık koşulları altında, istasyonlardaki kuraklıkların kuantilleri belirlenerek, bölgedeki mekansal değişimleri irdelenmiştir. Alt Kuzey Ege havzalarında yer alan Soma, Bergama, Aliağa ve Dikili istasyonlarınin 1963-2014 yılları arasındaki yağış verileriyle gerçekleştirilen analizler neticesinde, düşük çözünürlüklü NCEP/NCAR SYİ değerlerinin şiddetli ve aşırı kurak olduğu dönemlerde, iç bölgelerdeki istasyon kuraklıklarına ait SYİ kuantillerin kıyı istasyonların kuantillerinden çok daha düşük yani çok daha kurak olduğu; uzun süreli kuraklıklar söz konusu olduğunda ise kıyı istasyonlardaki kuraklık kuantillerinin NCEP/NCAR SYİ değerlerine daha yakın oldukları belirlenmiştir.
Keywords : kuraklık, standard yağış indisi, kuantil regresyon