Küçük Menderes Nehri Havzasında Alıcı Ortam Bazlı Deşarj Limitlerinin Belirlenebilmesi İçin Nehir Alıcı Ortamında Tespit Edilen Öncelikli Maddeler ve Belirli Kirleticiler Açısından Değerlendirilmesi

Authors : Selma AYAZ, Mehmet DİLAVER

Pages : 973-994

Doi:10.21205/deufmd.2021236924

View : 18 | Download : 4

Publication Date : 2021-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Su kaynaklarımızın su kalitesinin, sucul ekosistemin ve toplum sağlığının korunması maksadı ile ülkeler su kalitesi ile ilişkili kanun ve yönetmeliklerinde tehlikeli ve toksik kimyasal maddeler için sınır değerler getirmektedir. Ülkemizde de, Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği (10.08.2016, RG: 29797) içerisinde iç sular ve kıyı geçiş suları için tanımlanan çevre kalite standart değerleri, Yerüstü Su Kütleleri İçin Çevresel Hedeflerin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (21.07.2020, RG:31192) ile 2020 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu çalışmada, Küçük Menderes Nehri ana kolu ve bağlanan yan kollar üzerinde bulunan 32 nehir istasyonu ile ana kol ve yan kola deşarjı bulunan 9 kentsel ve 18 endüstriyel kaynakta toplam 59 adet istasyonda gerçekleştirilen 6 dönem su kalitesi izleme çalışmalarına ait sonuçlar yönetmelikte yer alan EK-5 Tablo 4 ve Tablo 5’e göre değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, tüm izleme istasyonlarında 329 adet öncelikli madde ve belirli kirletici tespit edilmiştir. Bu tespit edilen maddelerden, nehirlerde 31, kentsel noktalarda 16 ve endüstriyel noktalarda 31 parametre YO-ÇKS değerlerini aşmıştır. Bu çalışmada elde edilen bulgular, kapsam açısından havzada yapılmış öncü çalışma niteliğindedir. Değerlendirme sonunda alıcı ortamda çevre kalite standart değerini aşan maddelerin belirlenmesi ve bu değerleri aşan maddeler ile olası noktasal kaynaklar arasında ilişki kurulabilmesi hedeflenmiştir. Böylece elde edilen çıktılar ile Küçük Menderes Nehrindeöncelikli maddeler ve belirli kirleticiler açısından su kalitesinin belirlenmesi sağlanarak teknoloji bazlı deşarj limitlerinden alıcı ortam bazlı deşarj limitleri yaklaşıma geçiş mümkün olabilecektir.
Keywords : alıcı ortam su kalitesi, öncelikli maddeler, belirli kirleticiler, çevresel kalite standardı, havza ölçekli yaklaşım