A Thoron Anomaly in the Soil Gas: A Case Study From Büyükorhan, Bursa, Turkey

Authors : Gizem AKKAYA

Pages : 157-164

Doi:10.21205/deufmd.2022247015

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2022-01-17

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanların maruz kaldıkları ana radyasyona kaynakları, kayalardan ve topraktan salınan radon, toron ve bunların bozunma ürünlerinin solunması ve yersel gama radyasyonudur. İnsanlar üzerindeki olası etkilerini tahmin etmek için, granitoyid biriminin geniş bir alanı kapladığı Bursa'nın güneyindeki Büyükorhan'da 18 farklı lokasyonda toprak gazındaki radon ve toron konsantrasyonları, yeraltı sularındaki radon ölçümleri ve dış mekan gama doz oranları ölçülmüştür. Toprak gazındaki radon konsantrasyonlarının 0,54 ± 0,01 kBq m−3 ile 36,25 ± 0,98 kBq m−3 (ortalama değer 11,54 ± 2,79 kBq m−3) arasında ve toron konsantrasyonlarının 14,86 ± 1,21 kBq m−3 ile 1462.50 ± 26.47 kBq m−3 (ortalama değer 174.53 ± 87.35 kBq m−3) arasında değiştiği bulunmuştur. Yeraltı suyu numunelerinde ölçülen radon konsantrasyonları 6.89 ± 1.11 Bq l-1 ile 61.43 ± 0.55 Bq l-1 (ortalama değer 24.85 ± 4.36 Bq l-1) arasında değişmektedir. Ölçülen dış mekan gama doz oranları ise 68 nGy h-1 ile 369 nGy h-1 (ortalama değer 129.7 nGy h-1) arasında değişmektedir. Bölgenin litolojisinin, toprak gazındaki radon ve toron konsantrasyonları üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca bu çalışmada, toprak gazındaki radon ve toron konsantrasyonlarının dış mekan gama doz oranları üzerindeki etkisi de belirtilmiştir.
Keywords : Radon, Toron, Yeraltı suyu, Toprak gazı, Dış mekan gamma doz oranı