Evaluation of Surface Water Quality Parameters by Multivariate Statistical Analyses in Northern Coastal Line of Gökova Bay (Muğla, Turkey)

Authors : Nedim ÖZDEMİR, Mesut PERKTAŞ, Mustafa DÖNDÜ

Pages : 81-91

Doi:10.25308/aduziraat.1035712

View : 21 | Download : 5

Publication Date : 2022-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Gökova Körfezi kuzey kıyı şeridi boyunca seçilen yedi istasyonun bazı fiziko-kimyasal parametreleri aylık olarak incelenmiştir. Daha sonra toplanan veriler çok değişkenli istatistiksel analizlerle değerlendirilmiştir. Su kalitesi parametrelerinin dağılımı box plot kullanılarak aylık ve istasyonlar olacak şekilde dağılım grafikleri oluşturulmuştur. Parametreler Spearman's rho korelasyonu ile incelendiğinde en yüksek pozitif korelasyonlar DO (Çözünmüş oksijen)‒SO (Doymuş oksijen), EC (Elektriksel iletkenlik)‒Salt (Tuzluluk), DO‒BOD5 (Biyolojik oksijen ihtiyacı), SO‒BOD5, TP (Toplam fosfor)‒PO4 (Orto-fosfat) arasında iken en yüksek negatif korelasyonlar WT (Su sıcaklığı)‒DO, EC‒NO3 (Nitrat azotu), Salt‒NO3, WT‒SO olarak tespit edilmiştir. Su kalitesi parametrelerine Kruskal Wallis Test uygulandığında örnekleme ayları açısından WT, DO, SO, SUS (askıda katılar), TP, NO2, PO4, NH4, NO3, BOD5 anlamlı farklılık gösterirken (p<0.05) örnekleme noktaları açısından ise pH, SO, EC, Salt, NO2, NH4, NO3, Chl-a ve BOD5 anlamlı farklılık göstermiştir (p<0.05). Ölçülen yüzey suyu parametreleri arasındaki ilişkiyi daha iyi ifade etmek ve değişkenlere etki eden kaynakları belirlemek için Temel Bileşen Analizi (TBA) uygulanmıştır. TBA analizinde PC 1 = %28.7, PC 2 = %21.03 ve PC 3 = %11.04 olarak tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucu, yoğun turizm, kıyı hatlarının aşırı kullanımı, gemilerin bakımı ve günübirlik gemi seferlerinin neden olduğu çevre kirliliği nedeniyle su kalitesindeki bozulmanın arttığını göstermiştir.
Keywords : Gökova Körfezi, Fiziksel kimyasal Parametreler, Çok Değişkenli İstatistiksel Analizler, Kıyı Hattı, Çevresel Etkiler