TÜRKİYE’DE GÖÇ OLGUSU VE GÖÇÜN YARATACAĞI SORUNLARIN AŞILMASINDA TOPLUMSAL KÜLTÜR KURUMU KİMLİĞİYLE HALK KÜTÜPHANELERİNİN ROLÜ: İZMİR ÖRNEĞİ

Authors : Mehmet Ali AKKAYA

Pages : 179-206

Doi:10.16953/deusosbil.1055650

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Özellikle geride kalan yüzyılın ikinci yarısından itibaren evrensel boyut kazanan, ulusal ve uluslararası düzeyde toplumsal yaşamda sürdürülebilirliğin sağlanması açısından aşılması gereken en önemli sorunlardan biri olarak görülen göç, günümüzde çok daha fazla kuşku, kaygı ve şüphe ile bakılan bir olguya dönüşmüştür. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin açıklamalarına göre dünyada neredeyse her iki saniyede bir kişinin çatışma, zulüm, açlık veya savaş nedeniyle zorla yerinden edildiği gerçeği ile birlikte değerlendirildiğinde, göçün günümüzdeki etki alanı ile beraberinde getirebileceği tehditlerin boyutunu anlamak çok daha kolay olacaktır. Daha çok yaşamsal ve ekonomik gerekçelerle birlikte anılan göç kavramının en önemli sorun ayaklarından biri de kültürel farklılıklar yüzünden yaşanan toplumsal uyumsuzluktur. Bu çalışmada; yarım asırdan fazladır iç göç hareketliliği hiç azalmayan, bunun yanı sıra dünyada en fazla dış göç alan, en yoğun kullanılan yasadışı göç trafiği güzergâhlarından birine ev sahipliği yapan Türkiye’de, göç olgusunun taşıdığı anlam ve öneme genel olarak değinilerek, İzmir özelinde göçe bağlı kültürel uyum sorunlarının azaltılması noktasında kültür kurumu kimliği ile halk kütüphanelerinin süreci kolaylaştırmadaki rolünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında, önce şehrin asıl göç odağını oluşturan merkez ilçelerinde kent sakinlerinin kullanımına açık olan ve farklı kullanıcı odaklarına öncelikli hizmet verme yükümlülüğü bulunan halk kütüphanelerinin görev ve işlevleri bağlamında ortak kent kültürünün oluşması sürecindeki sorumlulukları ortaya konulmuştur. Ardından iç, özellikle de dış göç ile İzmir’e gelen ve bu şehirde yeni bir hayat kurmaya çalışan vatandaşların halk kütüphaneleri ile olan ilişkileri, bu ilişkilerin kente ve kent kültürüne uyum noktasındaki yeri ve önemi üzerinde durulmuştur. Yarı yapılandırılmış betimleme yönetimi ile kurgulanan araştırmada, ortaya konan bilgilerin halk kütüphanelerinin göçmenlerin kente uyum ve kent kültürünü sorunsuz içselleştirebilmeleri noktasındaki rolünün somutlaştırılması amacı ile örnekler üzerinden de değerlendirmeler yapılmıştır. Ortaya konan iyi örnek ve işbirliklerine rağmen, sınırlı ve birey odaklı çabaların dışında, bu konudaki hizmet felsefesinin beklenen düzeyden uzak olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Göç, İzmir, Halk kütüphaneleri, Kent kültürü, Kültürel uyum, Kültürel zenginlik