ENTROPİ VE AHP AĞIRLIKLI TOPSIS YÖNTEMİYLE FİRMALARIN PERFORMANS SIRALAMASI: BIST’TE BİR UYGULAMA

Authors : Bora Topal

Pages : 98-125

Doi:10.16953/deusosbil.1380809

View : 113 | Download : 145

Publication Date : 2024-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyada yaşanan teknolojik gelişmelerin yanı sıra ekonomik krizlerin de her an ortaya çıkmasının muhtemel olduğu günümüzde, firmalar için performans ölçümü ve değerlemesi oldukça önemlidir. Ayrıca rekabetçi piyasa alanında da firmanın hem rekabet gücünün artırılması hem de piyasadaki yerinin belirlenmesinde performans tespitine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bakımdan firma performansının tespiti konusunda farklı yöntemlerden yararlanılmaktadır. Çalışma kapsamında Borsa İstanbul’da (BIST), İmalat Sektörü - Taş ve Toprağa Dayalı Alt Sektöründe işlem gören ve çimento imalatı faaliyetinde bulunan 10 firmanın 2013-2022 dönemine ilişkin belirlenen finansal oranlarının farklı kriter ağırlıklarına göre performans sıralaması tespit edilerek, kullanılan kriter ağırlıklarına göre uygulanan çok kriterle karar verme yöntemiyle firmaların piyasa değerleri kıyaslanmıştır. Kriter ağırlıklarının belirlenmesinde AHP (Analytic Hierarchy Process) ve Entropi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada firmaların performansları, Cari Oran, Nakit Oran, Asit-Test Oranı, Net Kâr Marjı, Esas Faaliyet Kârlılığı, Özsermaye Kârlılığı, Finansal Kaldıraç, Satışlardaki Büyüme, Stok Devir Hızı, Aktif Devir Hızı, Özsermaye Devir Hızı ve Hisse Başına Kazanç olmak üzere 12 kriter dikkate alınarak, kullanılan farklı kriter ağırlıklarına göre TOPSIS (The Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) çok kriterli karar verme yöntemiyle belirlenmiştir.
Keywords : Performans Sıralaması, AHP, Entropi, TOPSIS, Çimento Sektörü