Aksiyel spondiloartrit hastalarında anksiyete düzeyinin çeşitli ölçeklerle değerlendirilmesi ve anksiyete ile ilişkili faktörler

Authors : Emrah BARIŞAN, Duygu BAYIR, Dilek SOLMAZ

Pages : 129-137

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2019-09-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Uluslararası spondiloartrit topluluğu (Assesment in SpondyloArthritis International Society; ASAS) tarafından önerilen aksiyel spondiloartrit (akSpA) konsepti içerisinde ankilozan spondilit (AS) hastalarının yanı sıra direkt grafide belirlenen kriterleri karşılamayan ancak manyetik rezonans görüntüleme  veya diğer klinik özellikleri ile non-radyografik aksiyel spondiloartrit (nr-akSpA) olarak sınıflandırılan hastalar da yer almaktadır. Bu iki grup bazı özellikler açısından farklılıklar göstermesine karşın hastalık aktivitesi ve yaşam kalitesi açısından benzer hastalık yükünü taşımaktadır. Bu hastalık grubunda psikiyatrik semptomlar sıklıkla görülmekte ve en sık tanımlanan bozukluklar arasında anksiyete ve depresyon yer almaktadır. Bu çalışmada akSpA hastalarında anksiyetenin çeşitli ölçeklerle değerlendirilmesi ve ilişkili olabileceği faktörlerin gözden geçirilmesi planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya ASAS tanımlamasına göre akSpA olarak sınıflandırılan 155 [124 (%80,0) AS, 31 (%20,0) nr-akSpA] hasta dahil edilmiştir. Psikiyatrik semptomların değerlendirilmesi için State-Trait Anxiety inventory (STAI) 1 ve 2, Beck depresyon envanteri ve Beck anksiyete envanteri kullanılmıştır. Anksiyete ile ilişkili olabilecek bağımsız faktörler için lojistik regresyon analizi uygulanmıştır. Bulgular: AS hastaların nr-akSpA’ya göre karşılaştırıldığında daha yaşlı (39 ±10,8 vs 35 ±10,1 p=0,035) ve daha fazla sayıda erkek hastadan (%73,4 vs %54,8, p=0,044) oluştuğu görülmüştür. Aksiyel spondiloartritte anksiyete sıklığı %60,8, depresyon sıklığı ise %27 olarak saptanırken AS ve nr-akSpA gruplarında farklılık saptanmamıştır. Kadın cinsiyet (Odds ratio [OR]= 2,8, p=0,032) ve yüksek hastalık aktivitesi (Bath Ankilozan Spondilit Aktivite İndeksi ≥4) (OR=1,44, p=0,034) anksiyeteyi bağımsız belirleyen faktörler olarak bulunmuştur. Sonuç: Aksiyel Spondiloartrit hastalarında anksiyete ve depresyon önemli sıklıklarda bulunmakta ve alt gruplarında da benzer oranlarda görülmektedir. Anksiyete varlığı kadın cinsiyet ve yüksek hastalık aktivitesi ile ilişkili olarak bulunmuştur.
Keywords : aksiyel spondiloartrit, ankilozan spondilit, anksiyete