Yaşlı Dişi Sıçanlarda Akut ve Kronik Stres Yanıtlarının Midede TNF-α ve IL-10 Düzeylerine Etkileri

Authors : Ferda HOŞGÖRLER, Servet KIZILDAĞ, Başar KOÇ, Güven GÜVENDİ, Sevim KANDİŞ, Mehmet ATEŞ, Nazan UYSAL

Pages : 225-233

Doi:10.5505/deutfd.2019.50490

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2020-02-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Stres karşısında enerji ve kan akımını gereken bölgelere yönlendiren Hipotalamus-Pitüiter-Adrenal (HPA) aksın yanıtları yaşlılarda bozulmaktadır. Mide, stres ve kortisol etkilerine oldukça duyarlıdır. Akut stres ve kronik stres farklı kortisol cevapları oluşturabilir. Çalışmanın amacı yaşlı dişi sıçanlarda akut ve kronik stresin mide inflamasyon belirteçleri üzerine etkisinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: 24-30 aylık dişi Sprague Dawley sıçanlar (n=18), kontrol, akut stres (60 dakikalık restraint stresi) ve kronik stres (14 gün tekrarlayan 60 dakikalık restraint stresi) gruplarında değerlendirildi. Stres sonrası serumda kortikosteron, mide dokularında TNF-α ve IL-10 düzeyleri ELISA yöntemi ile incelendi. Sonuçlar SPSS 24 programında One Way Anova ve post-hoc Tukey testi ile analiz edildi. Pearson korelasyon analiziyle kortikosteron düzeyleri ve sitokin düzeyleri arasındaki ilişki belirlendi, p<0,05 anlamlı kabul edildi. Bulgular: Akut stres grubunda kontrol grubuna göre serum kortikosteron düzeylerinin arttığı, kronik stres grubunda kontrole göre değişmediği görüldü. Mide TNF-α düzeylerinin akut ve kronik stres grubunda kontrole göre arttığı görüldü. Akut stres ve kontrol gruplarında kortikosteron ve TNF-α arasında pozitif korelasyon saptandı. Mide IL-10 düzeylerinde gruplar arası belirgin bir fark saptanmadı. Sonuç: Araştırmamızda yaşlı dişi sıçanlarda kronik stresin akut strese göre daha düşük kortikosteron yanıtı oluşturduğu ortaya koyulmuştur. Bu durum böbrek üstü bezinin glukokortikoid replasman yeteneğinin yaşlılarda yetersizliğiyle ilişkili olabilir. Tekrarlayan stresle akut inflamasyon bulgularının daha da artmaması, kronik strese karşı midenin adaptasyon geliştirme mekanizmalarını akla getirmiştir. Akut stresle ilişkili midedeki proinflamatuvar sitokin TNF-α düzeylerinin değişiminde kortikosteronun rolü olduğu ortaya konmuştur.
Keywords : yaşlı, mide, stres